Marathonloper Kist zag de schoorsteen altijd roken
Het waren niet de gemakkelijkste jaren voor ING, maar topman Ewald Kist had altijd wel een relativerende beeldspraak paraat.
Hij zag altijd nog wel ergens een schoorsteen roken of de eerste straaltjes zonneschijn na regen doorbreken als hij weer eens scherp aan de wind had moeten zeilen in het gure beursklimaat. Woensdag maakte ING bekend dat de topman per 1 juni 2004 met pensioen gaat.
Eind jaren zestig kwam Kist als pas afgestudeerde jurist bij zijn huidige werkgever binnen via Nationale-Nederlanden, om er 35 jaar te blijven werken. Leidinggeven zat er naar zijn zeggen bij hem al vroeg in.
Op het hockeyveld was de spilpositie zijn stek. Hij was lid van de Nederlandse hockeyploeg op de Olympische Spelen in 1968 in Mexico. Het was de positie waarin hij zich goed voelde en als leider de lijnen kon uitzetten.
„Zowel afbreken als opbouwen. Precies de positie die ik ook in een onderneming graag heb”, verklaarde Kist in een interview. Van de teamsport heeft hij veel geleerd. „Je wint, maar je verliest ook wel eens. Daar moet je tegen kunnen. De scheidsrechter fluit ook wel eens ten onrechte. Ook dat moet je accepteren.”
Zijn eerste ervaring in een verantwoordelijke baan deed Kist op in zijn diensttijd, als luitenant van de divisie luchtdoelartillerie. Daar moest hij met uiteenlopende karakters zien om te gaan. „Goede mensen, slechte mensen, aardige mensen, onaardige mensen. Volstrekt vergelijkbaar met het bedrijfsleven.”
Halverwege de jaren tachtig plaatste de verzekeringsmaatschappij hem over naar Washington. Daar kreeg hij de hoogste post binnen de Amerikaanse tak van Nationale-Nederlanden. Bovendien stortte hij zich daar op het lopen van marathons, een hobby die dit jaar leidde tot een grootscheepse sponsoring van deze tak van sport. Onder meer de New York Marathon droeg dit jaar de naam van de bankverzekeraar.
Kist werd in 1993 opgenomen in de directie van ING Groep, waarbinnen hij zes jaar later de positie van vice-voorzitter wist te veroveren. In 2000 volgde hij Godfried van der Lugt op, die twee jaar eerder Aad Jacobs als bestuursvoorzitter verving.
Kists benoeming tot topman kwam midden in een periode dat ING forse acquisities in de VS aan het afronden was. Na de inlijving van Aetna Financial Services en Aetna International plus Reliastar liet Kist weten voorlopig geen nieuwe overnemingen meer te willen plegen. ING streefde naar een positie binnen de toptien op de gigantische Amerikaanse markt. En die was bereikt.
De periode van Kist als topman kenmerkte zich door een slecht financieel klimaat. Zowel de economie als de financiële markten vormden een bedreiging voor het concern, dat in de woorden van Kist „een gemengd beest was.”
De combinatie van bankieren en verzekeren was volgens hem echter een stevige basis in moeilijke tijden. Hoewel de aandelenportefeuille in rap tempo de winstgevendheid bedreigde, gingen zware financiële reddingsoperaties die (buitenlandse) concurrenten moesten inzetten inderdaad aan ING voorbij. Bovendien bouwde ING onder Kists leiding de succesvolle ING Direct-internetbank flink uit.
De immer glimlachende Kist liep desondanks op het einde van zijn carrière nog een flinke deuk op. Midden in de stevige discussies over de beloning van topmensen stelde ING voor de salarissen van het bestuur in drie jaar met 60 procent op te krikken. Hij vergoelijkte de loonstijging door te wijzen op zijn tientallen, veelal buitenlandse, topmanagers. „Die mensen stellen terecht als eis dat zij marktconform worden beloond. Doen we dat niet, dan raken we veel talent kwijt.”
Zelf toonde hij zich bescheiden. „Ik ben en blijf een Hollander en mijn motivatie ligt niet in het geld dat ik verdien”, aldus Kist in een interview. „Andere dingen zijn belangrijker: geluk, de juiste balans tussen werk en privé, een interessante baan waarin je je kunt ontwikkelen. De waarde van geld is betrekkelijk.”