Besprekingen lastig omdat kabinet intern verdeeld is
DEN HAAG. De onderhandelingen tussen de coalitiepartijen VVD en PvdA en de oppositiepartijen over de begroting zijn complex. Ze worden ook bemoeilijkt omdat het kabinet onderling van mening verschilt. Maar de zes partijen hebben wel de intentie om eruit te komen.
Maandag, dinsdag en woensdag hebben de onderhandelaars van VVD, PvdA, D66, ChristenUnie, GroenLinks en SGP geblokt. Alle afspraken zijn uit de agenda’s geschrapt om onder leiding van minister Dijsselbloem te onderhandelen over de begroting voor 2014. Dat is vrijdagavond tijdens een kort overleg besloten.
De onderhandelaars hebben een paar forse vraagstukken op tafel liggen. Allereerst de omvang van de extra bezuinigingen. VVD en PvdA houden vast aan 6 miljard euro. De SGP steunt dat, maar D66 wil genoegen nemen met 4, ChristenUnie met 3 miljard en GroenLinks wil helemaal geen extra bezuiniging.
Een tweede belangrijk vraagstuk is dat van de lastenverlichting en nivellering. Hier loopt de scheiding tussen links en rechts. De VVD zou best meer lasten willen verlichten, samen met D66, CU en SGP, maar van de linkse partijen hoeft dat niet.
ChristenUnie en SGP willen sowieso een substantiële verbetering voor gezinnen en kostwinners, maar zij vinden de linkse partijen tegenover zich. Ook hier loopt een breuk in de coalitie. De VVD zou nog wel bereid zijn te buigen richting deze partijen. Het afhaken van het CDA heeft de kansen op een succes op dit punt niet groter gemaakt. Het kabinet heeft GroenLinks gisteren in ieder geval weten te paaien door 100 miljoen extra ter beschikking te stellen voor kinderopvang.
Grote vraag is ook of het sociaal akkoord opengebroken moet worden. VVD en D66 zijn daarvoor, maar de PvdA is mordicus tegen.
De verdeeldheid tussen de coalitiepartijen bemoeilijkt de onderhandelingen, maar biedt ook kansen voor de oppositie. Het kabinet zal eerdaags aan moeten geven welke richting het op wil.
Gaan de partijen eruit komen? Die intentie hebben ze wel. Gisteren besloten ze voor de tweede keer de financiële beschouwingen met een week uit te stellen. Ze willen het overleg een kans geven. Premier Rutte toonde zich gisteren na afloop van het kabinetsberaad optimistisch. Hij betreurde wel dat het CDA van de overhandelingstafel was weggelopen.
Wat de zes partijen vooralsnog samenbindt, is het landsbelang. Ze beseffen dat nieuwe verkiezingen de politieke verhouding weer fors kunnen veranderen. Grote winst voor PVV en SP zal het land onregeerbaar maken.