De campagnes van Wakker Dier zijn niet erg fijngevoelig maar wel heel succesvol. In de aanloop naar de verkiezing van Liegebeest 2013 stonden vijf kandidaten op de lijst, waaronder Albert Heijn. Negatieve publiciteit rond plofkip komt een supermarkt nooit van pas, maar zeker niet als de uitslag bekendgemaakt wordt op het moment dat je een prijzenoorlog begint. Albert Heijn kondigde daarom snel aan dat de ”AH Excellent ovenschotel kip met pesto” voortaan een ander soort kip zou bevatten. Wakker Dier schrapte daarop AH van het lijstje.

Kennelijk is een lobbyclubje met negen betaalde medewerkers in staat een van de grootste supermarkten van Nederland op de knieën te krijgen. Dat mag je gerust een prestatie noemen. Toch kun je je afvragen wie hier nu precies het Liegebeest is. Op z’n minst blinken de campagnes van Wakker Dier uit in eenzijdigheden en halve waar­heden. Want de héle waarheid is niet zo zwart-wit als de dierenliefhebbers willen doen geloven.

Vooropgesteld: ook al hebben kippen het in Nederland beter dan in de meeste andere landen, toch valt er best wat te verbeteren aan het dierenwelzijn. Maar is het fair om eenzijdig de pluimveehouder of supermarkt als boeman aan te wijzen? Geen enkele boer propt met een soort sadistisch genoegen zo veel mogelijk kippen in een stal. Onze economie zit ingewikkeld in elkaar, een nieuwe stal bouw je niet zomaar, de regelgeving werkt niet mee, de pluimveesector heeft het zwaar en gemakshalve vergeten we dat we niet op een eiland wonen en dat kip een belangrijk exportproduct is.

Wat Wakker Dier ook vergeet –of in elk geval niet noemt– is dat de gangbare pluimveeteelt beter is voor het milieu. Dat toonde de Wageningse promovenda Sanne Dekker afgelopen zomer aan. Deze kippen gaan efficiënter om met het voer en hun mest wordt beter verwerkt dan bij biologische kippen (foei, zo’n naam, alsof er ook chemische kippen bestaan?). Bovendien is het maar de vraag of een biologische kip gezonder is dan eentje die gewoon voer eet. Een onderzoek uit 2007 liet geen enkel verschil zien.

En of zo’n biokip gezonder is voor de degene die ’m opeet, daarover lopen de meningen ook uiteen. Vorig jaar zomer verscheen een grootschalige Amerikaanse studie die honderden onderzoeken met elkaar vergeleek. De conclusie was dat biologisch voedsel echt niet gezonder is dan niet-biologisch voedsel.

Eigenlijk heeft het weinig zin dat ik dit schrijf. Immers, mensen geloven het toch niet. Je kunt honderd keer beweren dat groente uit blik even gezond is als vers uit de moestuin – maar mensen geloven het niet omdat het indruist tegen hun gevoel. En tegen gevoel valt niet te strijden. De campagnemaker van Wakker Dier appelleert aan het terug-naar-de-natuurgevoel dat veel consumenten aanspreekt. Ten onrechte, want wie dat wil, moet geen scharrelkip kopen maar fazanten gaan jagen.

Met slogans rond plofkip, kiloknallers, kistkalveren en legbatterijen is Wakker Dier aan het verkeerde adres. Als consumenten massaal voor kip met een Beter Leven-ster kiezen, wil de pluimveehouder die graag leveren. Bij scharreleieren werkte dat ook. De consument wil nu nog voor een dubbeltje op de eerste rij zitten. Als de klant koning is, moet je die durven aanspreken. Zo van: „Plofkip, u heeft zelf het lo(n)t in handen.”

Bij de discussie over verbetering van dierenwelzijn uit het oogpunt van rentmees-
terschap, ligt de sleutel dus ook bij de consument, die over de brug moet komen voor een ‘goede’ kipfilet en moet ontdekken dat je ook lekker kunt eten met minder vlees.

De auteur is adjunct-hoofdredacteur van het Reformatorisch Dagblad