Commentaar: Zwaarste straf
Het doek voor de enige islamitische middelbare school in ons land is gevallen. Staatssecretaris Dekker besloot deze week dat hij vanaf 1 november de Rotterdamse Ibn Ghaldounschool geen geld meer geeft. Een onvermijdelijk einde van een slepende, gecompliceerde kwestie.
De Ibn Ghaldoun ligt al sinds 2007 onder vuur, toen bekend werd dat het bestuur 2 ton aan overheidsgeld had gebruikt voor snoepreisjes naar Saudi-Arabië. Vanaf dat moment viel de Rotterdame school terecht onder verscherpt toezicht van de onderwijsinspectie.
Afgelopen jaren kwamen talloze problemen op de Ibn Ghaldoun aan het licht: financieel wanbeheer, bestuurlijke chaos, te veel onbevoegde leraren, slechte onderwijskwaliteit en –als klap op de vuurpijl dit voorjaar– de grootste examenfraude ooit.
De overheid sluit een school niet zomaar. Het is de zwaarste strafmaatregel. Afgelopen jaren heeft zowel het ministerie van Onderwijs als de inspectie zich intensief bemoeid met de Ibn Ghaldoun. Er werden harde afspraken over verbeteringen gemaakt. Voor een deel zijn die ook gerealiseerd. Toch concludeerde de inspectie deze week na een omvangrijk onderzoek dat de Ibn Ghaldoun zo diep in het slop zit dat er binnen twee jaar geen uitzicht is op een gezonde school.
Het is te simpel alle schuld neer te leggen bij het bestuur. Het draagt absoluut een grote verantwoordelijkheid voor de ontstane situatie, maar ook de gemeente Rotterdam blijft niet buiten schot. De islamitische school is gehuisvest in zulke slechte panden dat andere scholen er zijn uitgegaan. Ook roept het vragen op waarom de staatssecretaris twee weken na de zomervakantie besluit de Ibn Ghaldoun te sluiten. Had dat niet iets eerder gekund?
Het probleem van de onbevoegde leraren waar de Ibn Ghaldoun mee kampt, is herkenbaar. Ook in het reformatorisch onderwijs is er in het verleden veel gebruikgemaakt van leraren zonder diploma, omdat er te weinig bevoegde docenten in de eigen achterban waren. Hetzelfde probleem speelt nu in islamitische kring.
Voorheen moesten scholen bij de inspectie opgeven hoeveel onbevoegde leraren zij in dienst hadden. Die meldingsplicht is afgeschaft: te veel papierwerk. Achteraf blijkt die beslissing onverstandig. De verantwoordelijkheid voor onbevoegde leraren bij de scholen neerleggen, is vragen om problemen. De inspectie heeft inmiddels aangekondigd weer scherper te zullen gaan controleren of docenten de juiste papieren hebben.
In Rotterdam is behoefte aan islamitisch voortgezet onderwijs. De Ibn Ghaldoun telt 700 leerlingen. Voorkomen moet worden dat het zittende bestuur een doorstart maakt en een nieuwe school start. Dat geeft te weinig vertrouwen. De Ibn Ghaldoun kan beter bestuurlijke aansluiting zoeken bij een bestaande, betrouwbare schoolvereniging in Rotterdam. Gesprekken daarover lopen. Als die mislukken, zit er niets anders op dan de leerlingen te verdelen over andere scholen.
De Ibn Ghaldounkwestie is een waarschuwing aan alle scholen van welke ‘kleur’ dan ook: onderwijsvrijheid is een groot goed, maar geen vrijbrief voor slechte kwaliteit.