Dat zegt psychiater Jan Mokkenstorm, auteur van de dinsdag verschenen uitgave ”Hoop doet leven”. Het boek werd vanmiddag in Amsterdam gepresenteerd in het nieuwe kantoor van 113Online, de onlinehulporganisatie voor suïcidale personen.

De belangrijkste verklaring voor de gestegen zelfmoorden is de economische crisis, vermoedt Mokkenstorm. „Hoewel het onderzoek ernaar nog loopt, wijzen alle voorlopige conclusies in die richting. In landen als Ierland, de Verenigde Staten en Griekenland is dat verband onomstotelijk aangetoond”, aldus de psychiater.

Het is volgens Mokkenstorm belangrijk dat de Nederlandse gezondheidszorg toegankelijk blijft voor wanhopige mensen. Hij is blij dat de vorig jaar ingevoerde verplichte eigen ggz-bijdrage dit jaar weer is teruggedraaid, waarmee barrières voor hulpvragers geslecht zijn. „Jaarlijks lopen circa 500.000 Nederlanders rond met zelfmoordgedachten. Van hen pleegt 99 procent géén zelfmoord, bijvoorbeeld doordat ze professionele begeleiding zoeken.”

Preventiedag

Met de uitgave ”Hoop doet leven” wil 113Online –waarvan Mokkenstorm oprichter en directeur is– op Wereld Suïcide Preventiedag, wil de psychiater de aandacht vestigen op het toenemende aantal zelfmoorden. „Aandacht voor dit probleem is hard nodig”, vindt de auteur. „Gezien de alarmerende cijfers is daar alle reden toe.”

In de inleiding van de „zelfhulpgids” schrijft Mokkenstorm dat zelfmoord het trieste eindpunt is van een eenzame weg. „Die weg begint als het leven je zo veel pijn doet dat je er wanhopig van wordt. (…) Via het maken van plannen om zelfmoord te plegen loopt een pad naar het doen van een poging, die kan leiden tot de dood.” De gids is erop gericht zelfmoord te voorkomen. Nadrukkelijk wijst de auteur erop dat het boek geen vervanging is van professionele hulpverlening.

Is het toenemende aantal zelfmoorden de enige reden voor uw boek?

„Al bijna vier jaar biedt 113Online online en telefonisch hulp aan mensen met zelfmoordgedachten. Dat heeft de kennis van en het inzicht in de problematiek van onze cliënten sterk vergroot. Zo weten wij bijvoorbeeld dat er een categorie mensen is die moeite heeft met de werkwijze van psychiaters en psychologen, professionals die sterk denken vanuit het perspectief van de behandelaar.

Het bestaande beeld van suïcidale personen, dat het wanhopige, zielige en verslagen mensen zijn, is een mythe. Meestal zijn het door verdriet, angst en depressie overmande mensen die voor overleving vechten. Doorgaans zijn ze zeer geïnteresseerd in dingen die ze zelf kunnen, zoals tips om de strijd met zelfmoord aan te binden. Daarin voorziet deze gids in ruime mate.”

U heeft uw gids dus voor een selecte doelgroep geschreven.

„Het boek is een handreiking voor iedereen die aan zelfmoord denkt, en richt zich ook op hun naasten. Voor mensen aan de zijlijn staan er tips in hoe om te gaan met suïcidale personen en wat daarbij de valkuilen zijn.

Hoewel 113Online ook hulp en ondersteuning biedt aan nabestaanden van mensen die zelfmoord hebben gepleegd, is dat thema niet opgenomen in de gids. Het is een fors onderwerp en vereist een aparte uitgave.”

Wat is de kern van uw boek?

„De gids legt uit hoe zelfmoordgedachten ontstaan en bevat een scala aan praktische handvatten om pijn en problemen te overwinnen. De gids probeert suïcidale personen uit de put te krijgen en letterlijk de crisis te overleven. ”Hoop doet leven” wil wanhopige mensen een hart onder de riem steken. Daarmee staat de publicatie aan de kant van de hoop.”

”Hoop doet leven. De 113Online Suicide Survival Guide”, Jan Mokkenstorm; uitg. Boom, Amsterdam, 2013; 978 94 6105 516 3; 200 blz.; € 16,95.