Hoogduin zegt overigens „niet ontzettend veel waarde te hechten” aan ranglijstjes als van het World Economic Forum. „De beweging is niet de goede kant op natuurlijk. Maar ik heb die lijstjes niet nodig om te bedenken dat Nederland zich moet vernieuwen.”

Het is niet langer houdbaar dat de overheid voor ieder probleem een oplossing moet vinden, vindt de hoogleraar. „Meer verantwoordelijk zou terug moeten naar de burgers zelf.” Hij noemt het pensioenstelsel als voorbeeld waarvan „overspannen verwachtingen” zijn. „We lopen achter bij wat mogelijk is.”

Ook bij de woningmarkt en de zorg „moeten we ons aanpassen aan veranderde omstandigheden”. „Zo zijn de AWBZ-uitgaven volledig gecollectiviseerd en vele malen hoger dan in de landen om ons heen”, stelt Hoogduin.

Het huidige Nederlandse bestuursmodel helpt volgens hem ook niet echt. „Het poldermodel is moeilijk, de verhouding tussen sociale partners en de politiek is lastig. Daarbij komt dat het politieke landschap gefragmentariseerd is. Veranderingen doorvoeren, bijvoorbeeld op de woningmarkt en bij de pensioenen, wordt dan verschrikkelijk lastig.” Al deze zaken worden „niet heel voortvarend aangepakt”, concludeert de hoogleraar.