Hoeveel pornografische websites zijn er eigenlijk wereldwijd? Een precies antwoord is niet te geven: het aantal verandert per dag. Maar zeker is dat het er meer dan 720 miljoen zijn. Dat heeft het Amerikaanse filterbedrijf MetaCert, gevestigd in San Francisco, deze maand becijferd. „We zijn zeker van dat aantal, omdat we al die websites hebben geclassificeerd”, zegt directeur Paul Walsh van MetaCert desgevraagd. „En onze gegevens hebben een zeer lage foutmarge. Met andere woorden: wij blokkeren niet massaal onschuldige websites, zoals bijvoorbeeld bedrijven als McAfee en Norton doen.”

Walsh en zijn medewerkers brachten ook meteen in kaart waar die websites zijn gehuisvest, of –zoals dat in internetjargon heet– waar ze worden gehost. Zestig procent van het wereldwijde aanbod, wat neerkomt op 428 miljoen sites, heeft zijn thuisbasis in de Verenigde Staten. Daarmee zijn de VS de absolute nummer één als het gaat om het aanbieden van sekssites. Maar de nummer twee mag er ook zijn: die neemt met 187 miljoen pagina’s meer dan een kwart van de sites voor zijn rekening. Dat is Nederland.

Na de VS en Nederland stelt het allemaal niet zo veel meer voor. Nummer drie, Groot-Brittannië, is nog goed voor 7 procent van alle sekssites, de rest van de top tien bestaat uit „kleine vissen” die maximaal één procent van het wereldwijde aantal pornosites hosten.

Maagdeneilanden

Wie het aantal sites afzet tegen het aantal inwoners, schrikt pas echt van het aandeel sekssites dat zijn basis in Nederland heeft. Gemiddeld is er 0,1 pornosite per wereldbewoner, maar in Nederland zijn dat er maar liefst elf – tegen 1,4 in de VS. Nederland moet in de verhouding sekssites per inwoner alleen de Britse Maagdeneilanden voor laten gaan, een miniem eilandengroepje in het Caraïbisch gebied waar ternauwernood 30.000 mensen wonen, maar waar wel 1 miljoen pornografische webpagina’s worden gehost.

Hoe komt het dat Nederland qua aantal sekssites Europees gezien met kop en schouders boven alle andere landen uitsteekt? Het betekent in elk geval niet per se dat Nederlanders degenen zijn die het vaakst op sekssites te vinden zijn. Het merendeel van de sites is bedoeld voor de internationale markt en heeft behalve de hosting geen enkele relatie met Nederland.

Dat blijkt ook uit de gebruikte domeinnamen. Verreweg het grootste deel (ruim 82 procent) van alle pornosites die er zijn, heeft de van oorsprong Amerikaanse domeinnaam .com. Een veel kleiner deel van nog geen 8 procent heeft .net. Ook andere algemene, niet aan landen gebonden domeinnamen komen voor in de top tien: .org, .info en het speciaal voor seksueel getinte sites in het leven geroepen .xxx.

Adultdoeleinden

Des te opmerkelijker is dat de derde plaats in het onderzoek van MetaCert wel degelijk wordt ingenomen door een niet-algemene domeinnaam: het Nederlandse .nl. Pas op de zevende plaats volgt weer een domeinnaam van een land: het Duitse .de. Zijn Nederlanders dan toch veel actiever op sekssites dan anderen?

Beheerder van de .nl-domeinnamen is de Stichting Internet Domeinnaamregistratie Nederland (SIDN). Jurist Maarten Simon van SIDN is op de hoogte van de cijfers van MetaCert. Hij wijst op eigen onderzoek van SIDN, waaruit blijkt dat van alle 5,3 miljoen .nl-domeinnamen een half procent gebruikt wordt voor „adultdoeleinden.” Dat komt neer op bijna 27.000 sekssites met een .nl-naam. Het onderzoek van MetaCert komt op veel hogere aantallen.

Volgens Simon zijn de precieze cijfers ook niet zo relevant, want „iedere .nl-domeinnaamhouder mag in principe zelf bepalen wat hij met zijn domeinnaam doet zolang hij maar binnen de kaders van de wet blijft.”

SIDN wil onder geen beding domeinnamen vooraf filteren op gebruik. Alleen de wet stelt grenzen. Dat betekent concreet dat een –fictieve– site met de naam seksmetkinderenisok.nl mogelijk gewoon toegewezen zal worden. Als allerlei ongewenste namen op een zwarte lijst terechtkomen, is dat volgens Simon „een onnodige inbreuk op de vrijheid van meningsuiting.”

Onrechtmatigheid zit volgens de jurist niet in de naam, maar in het gebruik van de site. „Zo zal een bekende cabaretier vrijwel iedere term kunnen registreren als hij de domeinnaam vervolgens gebruikt om iets aan de kaak te stellen.”

Tegelijk wijst Simon erop dat mensen die hun site misbruiken, wel degelijk SIDN tegen zich hebben. Zo ondersteunt SIDN het Meldpunt Kinderporno financieel en werkt de stichting samen met initiatieven zoals Mijn Kind Online.

Liberaal

Om te verklaren waarom hosting in Nederland zo populair is, verwijzen veel deskundigen naar de goede infrastructuur die zich hier nu eenmaal bevindt. Heel belangrijk in die infrastructuur is de Amsterdam Internet Exchange (AMS-IX). Dat geldt als een van de belangrijkste internetknooppunten van de wereld. Naar schatting loopt wel 10 procent van het wereldwijde internetverkeer via AMS-IX. Doordat dit knooppunt prima op orde is, zijn websites in Nederland doorgaans behoorlijk snel – iets wat voor sekssites die veel dataverkeer genereren, erg belangrijk is.

Maar is dat de hele verklaring? Paul Walsh, die het onderzoek naar de sekssites deed, vermoedt van niet. „Ik kan niet met zekerheid zeggen waarom Nederland zo aantrekkelijk is voor mensen en bedrijven achter internetpornografie, maar ik denk dat het te wijten is aan de beeldvorming over hoe liberaal Nederland is. Dat beeld gaat niet alleen over de Nederlandse houding ten opzichte van pornosites, maar gaat over de seksindustrie in Nederland in het algemeen.”

Speciale prijs

Ook John Carr, een Britse expert in internetbeveiliging, vermoedt culturele factoren achter het buitengewoon hoge aantal sekssites in Nederland. „Ik was niet verrast toen ik hoorde dat het berucht liberale Nederland boven aan de lijst stond”, schrijft hij op zijn weblog. Hij vindt zelfs, met onmiskenbare Britse ironie, dat „de disproportionele toewijding” van Nederlanders aan de seksindustrie „een of andere speciale prijs” verdient.

Regels rond hosting van websites zijn hier nauwelijks. Dat ligt in Duitsland, waar ‘slechts’ 8 miljoen pornosites een onderdak hebben, heel anders. „Daar gelden zeer strikte en bijzondere regels over hardcorepornowebsites die op hun grondgebied worden gehost”, weet Carr. „Ze verplichten uitgevers van porno om een mechanisme in te bouwen dat de leeftijd van de bezoeker verifieert. Ik vermoed dat dit meer dan wat ook een hoop van de ruige pornobazen ontmoedigt.”

Carr adviseert als expert de Britse regering op het gebied van internet en kinderen, en is betrokken bij een opmerkelijk initiatief: Groot-Brittannië wil internetaansluitingen standaard van een filter voorzien (zie kader). Of dat plan uiteindelijk doorgaat of niet; duidelijk is dat internetporno in de buurlanden veel minder normaal wordt gevonden dan in Nederland.

Herman van Rhijn, manager producten en techniek bij filterbedrijf Kliksafe, constateert hetzelfde. „Kijk naar Engeland, waar wij ook zakendoen. Daar heerst een totaal ander klimaat ten aanzien van porno. Dat geldt niet alleen voor kinderporno en seks met dieren, maar ook voor wat je de gewone porno zou kunnen noemen. Men wil niet dat kinderen op scholen en bibliotheken met dat soort sites geconfronteerd kunnen worden.”

Als je zulke dingen in Nederland voorstelt, zegt Van Rhijn, wordt er direct op je „ingehakt.” „Joel Voordewind van de ChristenUnie heeft een balletje opgegooid naar aanleiding van het Britse voorstel, maar hij werd weggehoond. Men wil hier niet met een waardeoordeel klaarstaan.”

Standaard wel of geen porno

In Nederland is een internetaansluiting in principe ongefilterd. Wie dat niet wil omdat hij zichzelf of zijn gezin wil beschermen tegen ongewenste informatie, moet zelf filtering aanvragen bij bijvoorbeeld Solcon of Kliksafe – of bij een internationaal opererend bedrijf als MetaCert, dat gratis filtering aan particulieren biedt.

Als het aan de Britse premier Cameron ligt, geldt in het Verenigd Koninkrijk straks het omgekeerde. Cameron wil dat nieuwe internetaansluitingen in Groot-Brittannië straks standaard pornografische websites blokkeren. Wie toch toegang tot dergelijke sites wil, moet expliciet vragen om uitschakeling van het filter. Met dat plan, dat eind dit jaar doorgevoerd moet worden, wil Cameron minderjarigen beschermen tegen wat hij noemt „extreme pornografie.”

De wet is nog niet definitief en in Enge-
land is er discussie over, maar duidelijk is wel dat een dergelijk wetsvoorstel in Nederland geen enkele kans van slagen 
zou hebben. Vrije en onbelemmerde internettoegang staat hier hoog op de prioriteitenlijst.