Ommen is beste wandelgemeente van Nederland
Publieksverkiezingen via internet zijn altijd wat dubieus. Bij de verkiezing van Ommen tot Wandelgemeente van 2013 kwam er in ieder geval ook een vakjury aan te pas. En eerlijk is eerlijk: het ís prachtig wandelen over het grondgebied van deze Overijsselse gemeente.
Wandelaarsvriendelijkheid, daarop zou Ommen goed scoren: veel onverharde paden, een goede bereikbaarheid, bewegwijzering, routecontrole, informatievoorziening en de aanwezigheid van themaroutes en voorzieningen bij wandelpaden. Dat moet maar eens worden uitgeprobeerd.
Ommen won de wedstrijd met de Bergenroute, over de Archemer- en de Lemelerberg. Het startpunt ligt bij natuurcamping De Lemeler Esch. Het parkeerterrein onder de bomen biedt plaats genoeg. Uitwijken naar een nabijgelegen weiland blijkt mogelijk. Bij de receptioniste is ook de Bergenroute verkrijgbaar, hoewel de eigen print leesbaarder blijkt. Met de gratis voorzieningen op deze lommerrijk gelegen kampeervoorziening zit het dus wel snor.
Over de camping voert het naar de aanlooproute. Het verkeersgeluid van de Lemelerweg blijft nog een lange tijd hinderlijk hoorbaar. Terecht beoordeelde de jury van de wandelkrant Te Voet dit als een minpuntje.
Het eerste bankje staat in een vallei met jeneverbessen. Opvallend is dat oude struiken zijn afgebroken, waardoor soms een warboel aan jonge en nieuwe takken ontstaat.
Het ingrijpen van de mens is in het begin zichtbaar door de vele waterputten. Verderop ontsiert een gsm-mast annex weerstation een uitloper van de Archemerberg. Nederland is klein en daarom komen allerlei functies in dit natuurgebied bijeen: waterwinning, weerpeiling en het zenden van gsm-signalen.
Voorbij de telefoonmast wordt het weer heel mooi. In de bossen domineren naaldbomen, maar hun soortgenoten met blad zijn er ook. Waar hei is, wordt een heuvelachtig landschap zichtbaar. Modder in een opgedroogde plas toont sporen van mens, hond en ree. Om het heidelandschap te handhaven, blijkt boomkap nodig. Kale boomstammen doen denken aan door zure regen aangetaste bossen. De bosbeheerder zou ze beter kunnen wegslepen.
Twee ”panoramahoogten” bieden weinig uitzicht. Wel tonen de bomen fabelachtige tinten. De heuvels steken naar Psalm 65 hun blijde toppen met lachend groen omhoog.
Inmiddels is een kinderroute erbijgekomen. Draaibare aluminium kappen verklappen natuurgeheimen, zoals over de mierenleeuw, die de bosmier in zijn hol grijpt.
Bij de Lemelerberg blijkt een kakelvers rolstoelpad van 1 kilometer lengte te liggen. De Nederlandse leeuw torent op zijn pilaar hoog uit boven het Park 1813, in 1913 aangelegd vanwege 100 jaar Nederlandse onafhankelijkheid. De omgeving is recent vernieuwd vanwege het honderdjarig bestaan van het park. Jammer is wel dat Theehuis De Lemelerberg alleen in het weekend open is.
De westkant van de route voert langs de grens van het natuurgebied en het fraaie Overijsselse coulissenlandschap.
Dan gaat het mis. Geleidden de aluminium routepaaltjes tot nu toe goed bij bochten, bij de afslag naar de top van de Archemerberg laten ze de wandelaars in de steek. Het verdwaalde groepje besluit om de noordelijke aftakking naar Giethmen over te slaan. Dan maar geen schaapskudde en -kooi. Wanneer alsnog de Archemerbergspits is bereikt, blijkt het uitzicht op de 77,9 meter hoge top weids. Zwolle, 20 kilometer verderop, is zichtbaar.
Op één onderdeel mag de gemeente meer ingrijpen. De aanwezigheid van afvalbakken kan die van zwerfvuil verminderen. Of, om met het Ommer volkslied te zingen: „Hoe mooi ligt ons Ommen omringd door natuur, zie prachtige bossen, de lucht nog zo puur. Het is hier goed toeven voor groot en voor klein, maar laten w’er alsjeblieft zuinig op zijn.”
Het boscafé van De Lemeler Esch maakt de afwezigheid van horeca onderweg goed. Met name de hoogteverschillen maken het wandelen in Ommen mooi. Ook de aanwezigheid van veel andere, dito verzorgde mogelijkheden voor lopen langs bos, hei en Vecht in Ommen, rechtvaardigen de titel ”Wandelgemeente 2013”.
Verder lopen
Een vakjury en twee op de drie leden van de wandelkrant Te Voet, met 25.000 abonnees, bekroonden Ommen met de titel ”Wandelgemeente 2013”.
De Bergenroute is maar een van de vele wandelroutes en De Lemeler Esch slechts een van de 28 startpunten in de gemeente Ommen. Als onderdeel van de Overijsselse Heuvelrug herbergt de gemeente afwisselend bos en hei, heuvels en dalen, weiden en rivier.
Ook Ommen zelf, met stadsrechten sinds 1248, is de moeite waard. Het centrum heeft oude gevels, een ruim winkelaanbod, terrassen en restaurants. In de gemeente liggen cultuurhistorisch waardevolle buurtschappen en landgoederen, zoals het Landgoed Vilsteren. De meeste buurtschappen hebben fraaie boerenhoeven en landschappen.
Een derde van het oppervlak van Ommen bestaat uit bos en natuurgebied. Ommen telt een groot aantal campings en bungalowparken. Niet voor niets blijken Ommen en omgeving een populaire vakantiebestemming.
