Dat blijkt uit onderzoek van gynaecoloog in opleiding Claire Stramrood, die woensdag aan de Rijksuniversiteit Groningen hierop promoveert.

Zij vroeg ruim 400 jonge moeders vragenlijsten in te vullen. Voor 9 procent bleek de bevalling traumatisch, voor ruim 1 procent zelfs zo erg dat ze kenmerken van PTSS ontwikkelden.

De vrouwen kregen last van herbelevingen zoals nachtmerries, vertoonden vermijdingsgedrag, zoals niet over de bevalling willen praten, en werden prikkelbaar.

Vooral na een zware bevalling met veel complicaties is de kans groot om een trauma op te lopen. Het gaat in dat geval vaak om vrouwen die een spoedkeizer­snede moeten ondergaan, om zwangeren die veel pijn ervaren tijdens de bevalling en om vrouwen en hun partners die moeilijk met stress kunnen omgaan.

In enkele gevallen waren de psychische gevolgen van de bevalling zo groot dat de vrouwen geen nieuwe zwangerschap meer aandurfden of een geplande keizersnede eisten bij de geboorte van een volgend kind.

Ziekenhuis

Bij het optreden van complicaties maakt het, als het gaat om het ontstaan van PTSS, niet uit of de vrouw thuis of in het ziekenhuis bevalt, constateert Stramrood.

Zij signaleert een taboe om te praten over psychische aandoeningen bij zwangeren en kraamvrouwen, terwijl nogal wat vrouwen ermee te maken krijgen. Stramrood: „Ik pleit voor betere signalering van PTSS na de bevalling.”

Vooral vrouwen die complicaties krijgen waardoor ze (veel) te vroeg bevallen, hebben een grote kans op PTSS. Stramrood stelde PTSS vast bij 14 procent van de vrouwen met ernstige zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie/HELLP-syndroom) of bij wie de vliezen voortijdig waren gebroken.

„Bij deze groep vrouwen is de kans op PTSS zo groot dat je er standaard op zou moeten screenen na de bevalling”, stelt Stramrood. Vijftien maanden na de bevalling kampt 11 procent van de vrouwen die zwangerschaps­vergiftiging hadden nog steeds met ernstige stressklachten.

Stramrood vond een opvallend sterke samenhang tussen de vrouw en haar partner in de ernst van de PTSS-symptomen. Zij pleit ervoor om ook oog te hebben voor het psychische welbevinden van partners.

Er is nauwelijks onderzoek gedaan naar een effectieve behandeling van PTSS na een bevalling. De promovenda voerde een eerste, verkennend onderzoek uit naar de zogeheten EMDR-behandeling. Deze methode maakt gebruik van snelle oogbewegingen die een positief effect kunnen hebben op traumaverwerking, zo is uit eerder onderzoek gebleken.

Zij signaleerde bij vrouwen na een EMDR-behandeling een afname van PTSS symptomen. Ook steeg het vertrouwen van de vrouwen in een natuurlijke bevalling na een volgende zwangerschap.

Stramrood bepleit meer onderzoek naar EMDR na een traumatische bevalling en het mogelijk positieve effect ervan bij een volgende bevalling.