Bezoeker Pieter Abrahams kan het op 80-jarige leeftijd nog niet laten. „Ik kan niet zonder het beleggen.” Hoewel hij in de drie voorgaande jaren tienduizenden euro’s heeft verloren, kan hij toch met een brede grijns vermelden dat hij over alle beleggingsjaren samen winst heeft behaald. Soms verloor hij gruwelijk veel. Daar staat tegenover dat hij ook winsten van „100 procent op gasaandelen incasseerde.” En de drie kwartalen van dit jaar leverden een positief resultaat op. De door de wol geverfde belegger is wel heel wat voorzichtiger geworden in de laatste jaren.

De informatiestands laten zien dat de ontwikkeling van beleggingssoftware weer een stapje verder is dan vorig jaar. De gebruiker ervan hoeft niet meer zelf een duur pakket aan te schaffen. Hij kan nu een abonnement afsluiten om via een internetverbinding aandelenkoersen te zien die op datzelfde moment totstandkomen op de beurs. De software geeft de mogelijkheid om grafische analyses te maken van koerspatronen. Een veelheid aan af te beelden indicatoren moet de belegger de indruk geven dat hij het juiste aan- of verkoopmoment kan bepalen.

De 25e Dag van het Aandeel in de Amsterdamse RAI staat in het teken van de vraag hoe het vertrouwen weer kan terugkomen op de financiële markten. Oud-Aegon-topman Jaap Peters mag ’s morgens het spits afbijten in een lezing die ging over de zogenaamde corporate governance, oftewel goed ondernemingsbestuur. Als voorzitter van de commissie-Peters die voorafging aan die van Tabaksblat stelt hij met spijt vast dat met de adviezen voor een verbetering van de corporate governance zeven jaar geleden niets is gedaan.

Peters hekelt de buitensporige beloningen van topbestuurders, de strategische missers bij overnames, de agressieve financieringen en de boekhoudschandalen. Anderzijds laakt hij het „blind vertrouwen” dat hij afgelopen jaren signaleerde. „Gedurende tien jaren economische groei hebben we ons niets aangetrokken van de lessen uit de geschiedenis.”

De code-Tabaksblat -waaraan momenteel de laatste hand wordt gelegd, en die onder meer is bedoeld om de positie van de aandeelhouders te versterken en de toezichtfunctie van de commissarissen te verbeteren- noemt hij goed. „Tegelijk is het een opdracht aan alle betrokkenen -aandeelhouders, banken, pensioenfondsen, bedrijfsbestuurders en commissarissen- om uit de stoel te komen en met de code aan het werk te gaan.”

De volgende spreker, VEB-directeur Peter Paul de Vries, legt de vinger bij drie momenten uit de levenscyclus van een onderneming: de introductie op de beurs, het hebben van een notering en de beëindiging daarvan door overname, fusie of faillissement. In elk van die stadia gaan er bij verschillende bedrijven nog steeds dingen fout. Zo laat World Online zien dat de kwaliteit van een prospectus beter kan. De publicatie van beursgevoelige informatie was het zwakke punt van Laurus. En de aangekondigde overname van KLM door Air France gaat ook niet vlekkeloos, volgens De Vries. De aandeelhouders van KLM krijgen slechts de helft van het eigen vermogen geboden voor hun stukken.

De paneldiscussie met onder andere Euronext-directeur George Möller, Getronics-topman Klaas Wagenaar en De Vries rakelt nog andere oorzaken van de vertrouwenscrisis op. Wagenaar: „Haal alle analisten bij de banken vandaan en stop ze in één pot…” „…en schroef er een deksel op”, vult De Vries meteen aan. De 1300 aanwezigen applaudisseren en lachen.

Ook de beloningen van topbestuurders moeten het ontgelden. Möller: „Zij krijgen nu vaak te hoge variabele beloningen op te korte termijn. Dat stimuleert te veel om de kwartaalwinsten op te blazen.” De Vries: „Ze hebben er een handje van winsten volledig op eigen conto te schrijven. Terwijl ze als het slecht gaat en ze weg moeten, wel riante vertrekpremies willen incasseren. Dat is absoluut verkeerd.”

Ten slotte krijgen de toezichthouders van de ondernemingen een beurt. In de raden van commissarissen regeert bij de meeste bedrijven nu het ”old boys network”. De oud-bestuurders die commissaris worden, zijn, volgens De Vries niet allemaal slecht, maar ze zijn niet kritisch genoeg en ze zijn het „onder de warme deken van gelijke belangen” te veel eens met de topmanagers. Iemand uit de zaal stelt een rigoureuze oplossing voor: „Stel commissarissen aansprakelijk voor schade die door onvoldoende toezicht ontstaat.” Een ander panellid betitelt de toezichthouders als een „genootschap van hulpsinterklazen.”

Er zal nog hard moeten worden gewerkt aan de terugkeer van het vertrouwen, blijkt wel uit de reacties van het publiek.