Volgens preventiewerker Luuk Miedema is dit het resultaat van een nieuwe benadering waarin preventie, naleving van regels en sociale controle samengaan.

Deze aanpak is niet eens veel anders dan vroeger, aldus Miedema, medewerker van welzijnsorganisatie Welstede. „Er gelden nog steeds drie criteria voor de keten: veilig, gezond, geen overlast.”

De grotere keten die veel meer jongeren trokken gaven de meeste hinder. „Die vielen op, mede door knokpartijen tussen bezoekers van keten onderling. Een keet met vijftig jongeren is ook niet overzichtelijk meer. De meeste keten zijn echter kleinschalig, die vallen eigenlijk best mee. Laat die jeugdhonken waar ouders toezicht houden lekker bestaan.”

De welzijnswerker wil niet meer van ”drankketen” spreken. „Voor mij zijn het keten waar jongeren met hun vaste vriendenkring gezellig samenkomen. Het gebruik van drank staat niet voorop; de essentie voor de jongeren is dat ze elkaar daar ontmoeten. En het maximumaantal personen voor een vaste vriendenkring ligt op zo’n vijftien personen. Als er veel meer jongeren zijn, is zo’n keet illegaal.”

De gemeente Ede telt circa twintig kleinschalige keten. Samen met jongerenwerker Stef Hylkema bezoekt Miedema ze. Beiden spreken met ouders en jongeren; niet alleen in de keet, ook aan de keukentafel. Ze maken afspraken en geven alcoholvoorlichting. Daarin proberen ze ouders en jongeren zelf verantwoordelijk te maken voor hun eigen activiteiten.

Zo zijn jongeren van keten in Lunteren actief in een buurtcentrum. Als ze na een cursus het certificaat ”verantwoord alcohol schenken” hebben behaald, mogen ze op een feestje achter de biertap staan.

Eens per maand leidt Miedema in een keet een bezinnende bijeenkomst met de ouders van de bezoekers over alcohol en drugs. Dat werkt, aldus Miedema. „Toen ik laatst bij een keet ging kijken werd er alleen maar cola gedronken. Naar aanleiding van voorlichting die ik had gegeven hadden de ouders besloten dat er geen bier meer werd geschonken totdat alle bezoekers 16 jaar zijn.”

„De grote kracht van de keten is dat de jongeren elkaar corrigeren”, zegt Miedema. „Als iemand te veel drinkt en moet overgeven, wordt hij naar huis gebracht. Gebeurt zoiets een derde keer, dan wordt er stevig met hem gepraat. Het fijne van een keet is ook dat die hooguit drie keer in de week open is, zodat er minder snel gewenning aan alcohol optreedt. Zorgelijk is wel dat in sommige keten de jongeren op zaterdagavond indrinken en dan elders nog heel wat biertjes achterover slaan. Dan krijgen ze er op een avond twintig naarbinnen.”

De keten van de plattelandsjongeren zijn hét probleem niet in de gemeente Ede, stelt Miedema. „Er zijn in dorpen als Otterlo, Harskamp, Wekerom en Lunteren meer moeilijkheden met drugs. Die vind je in de keten niet, maar ze worden wel gebruikt op straat en bij hangplekken.”