Zijn openingswoorden in de Tweede Kamer sprak Rehn (1962) gisteren in het Nederlands. Een land, zo zei hij, dat hij vrij goed kent, omdat hij zich vroeger tijdens zijn studie verdiept heeft in hoe de samenwerking tussen de polderpartners (overheid, werkgevers en werknemers) vaak bepalend is geweest voor de uitzonderlijke prestaties van de Nederlandse economie.

Dat juist diezelfde partners eerder dit jaar de al geplande extra bezuinigingen van 4,3 miljard euro van tafel haalden bij de presentatie van het sociaal akkoord en tegelijk ook nog eens de aangekondigde hervormingen op de arbeidsmarkt afzwakten en uitstelden, kon Rehn gisteren echter niet waarderen. „Waarom zou je noodzakelijk hervormingen willen uitstellen”, vroeg de Fin zich hardop af. Waarna hij benadrukte dat hij het komende jaar van Nederland veel verwacht op terreinen zoals de arbeidsmarkt en de woningmarkt, maar eerst en vooral dat het kabinet komt met zeker 6 miljard euro aan extra, structurele bezuinigingen om het begrotingstekort in 2014 terug te dringen.

Rehn, die ook premier Rutte en minister Dijsselbloem (Financiën) ontmoette, sprak gistermiddag achtereenvolgens met de pers en de Kamer. De vragen die hij kreeg, waren opvallend eenduidig. De belangrijkste op een rij.

Wat is nu precies de taakstelling voor Nederland?

4,3 miljard, 6 miljard of zelfs 8 miljard bezuinigen? Of gaat het uiteindelijk écht om het halen van die 3 dan wel 2,8 procent? De afgelopen weken vlogen de getallen burgers om de oren. Rehn, die in één zin zomaar vijf keer “uh” kan zeggen, bracht duidelijkheid. Hij zal Nederland vooral afrekenen op de taak om voor 6 miljard aan nieuwe, structurele bezuinigingen door te voeren. Op basis van de ramingen waarop de Europese Commissie haar aanbevelingen eind vorige maand deed, zou Nederland dan afkoersen op een tekort van 2,8 procent in 2014. Volgens Rehn is het voor „borderlinegevallen als Nederland”, die de grenzen opzoeken, beter te werken met een kleine veiligheidsmarge dan puur te focussen op de inmiddels vermaarde tekorteis van 3 procent.

Maar wat als het tegenzit en die 2,8 of zelfs 3 procent niet wordt bereikt?

Duidelijk werd gisteren dat voor Rehn die 6 miljard euro aan extra bezuinigingen uiteindelijk zwaarder weegt dan de 3 procent op zich. De Fin benadrukte ervan op de hoogte te zijn dat De Nederlandsche Bank maandag zijn groeiprognose voor de Nederlandse economie terugschroefde naar 0,5 procent in 2014, waar de Commissie vooralsnog uitgaat van 0,9 procent. Hoewel Rehn een discussie hierover als prematuur beschouwt, is er wat hem betreft geen man overboord als de economie onverwachts wat tegenzit en de tekortnorm niet wordt gehaald. Zolang Nederland maar vasthoudt aan de aanbeveling om in 2014 zeker 6 miljard extra te bezuinigen, wat neerkomt op 1 procent van het bruto binnenlands product (bbp).

Waarom krijgt Frankrijk twee en Nederland maar één jaar uitstel om het tekort terug te dringen?

Ingewijden beweren dat het vooral aan de ijzersterke Franse lobby ligt dat premier Hollande het wat rustiger aan mag doen dan Rutte. Omzichtig probeerde Rehn gisteren echter uit te leggen dat Nederland juist trots moet zijn dat het maar één jaar uitstel krijgt (in 2013) om orde op zaken te stellen met zijn begroting. Volgens de Fin zijn de problemen in Frankrijk aanmerkelijk groter dan in Nederland. Frankrijk zou volgens hem relatief twee keer zo veel moeten bezuinigen als Nederland om hetzelfde doel te bereiken. Dat is zelfs de Commissie te gortig. „Zo veel bezuinigen zou een té negatieve impact hebben op de Franse economie”, aldus Rehn, die evenwel benadrukte dat ook van Frankrijk wel degelijk forse hervormingen worden verwacht de komende tijd.

Draaien al die bezuinigingen de economie juist niet verder in de soep?

Vooral PVV-Kamerlid Van Dijck legde Rehn gisteren meermaals die vraag voor. De Fin gaf echter geen krimp. Hij bleef erop hameren dat de Commissie voor zowel Nederland als de eurozone in 2014 weer een lichte groei voorziet. Bovendien zouden de jongste bezuinigingseisen vergeleken met die van eerdere jaren flink kleiner zijn. Dat kan volgens Rehn omdat de onrust in de eurozone, met name rond Italië en Spanje, wat is afgezwakt. „Het Europese begrotingspact is dus niet zo stom als soms wordt gesuggereerd.”