Sanquin innoveert voortdurend en werkt daarbij samen met binnen- en buitenlandse partners. Een daarvan is de firma Abbott, een grote speler op onder meer het gebied van de medische diagnostiek. Deze week liet het bedrijf weten dat er een prototype is ontwikkeld van een nieuw bloedtestsysteem. Binnen enkele jaren moet het nieuwe analyseapparaat operationeel zijn. Sanquin en buitenlandse bloedbanken adviseren Abbott de komende tijd bij het doorontwikkelen van het nieuwe testsysteem.

Meer dan de helft van al het donorbloed wereldwijd wordt momenteel getest met behulp van Abbottapparatuur. Maurice Verdaasdonk, directeur diagnostiek van Abbott in Nederland, wijst erop dat laboratoriumbepalingen zo eenvoudig en efficiënt mogelijk uit te voeren moeten zijn. „Bloedbanken moeten grote hoeveelheden bloed snel en effectief kunnen screenen, onder meer op virussen. Het nieuwe analyseapparaat werkt efficiënter dan de huidige apparatuur. Ook worden de testmogelijkheden uitgebreid om zo de nieuwste ziekteverwekkers, of varianten daarvan, in donorbloed op te sporen. Daarnaast willen we het materiaalverbruik verminderen.”

Momenteel werkt zo’n 70 procent van de organisaties voor bloedvoorziening met de zogeheten Prism, een groot apparaat waarin de bloedbuizen binnenkomen voor screening. Bij Sanquin zijn vijf exemplaren in gebruik.

Dr. Harry Bos, directeur diagnostiek van Sanquin: „Je zou de Prism, ook wat formaat betreft, kunnen vergelijken met een auto van twintig jaar oud. De testen die we gebruiken zijn wel steeds verbeterd, vernieuwd en in aantal uitgebreid, maar het hele systeem is verouderd. Een belangrijk nadeel van de Prism is eveneens dat hij veel plastic afval produceert en dus weinig duurzaam is. We willen ook graag een kleiner apparaat. Daarom zijn we blij met het initiatief van Abbott.”

Een van de doelen van de onderlinge samenwerking is tevens het verminderen van het aantal zogeheten foutpositieve meldingen bij het testen van donorbloed. Bos noemt een recent voorbeeld: „Abbott is een Amerikaans bedrijf dat testen afstemt op de bevolking in de VS. Hun leef- en voedingsgewoonten wijken af van die van Europeanen. Door consumptie van een bepaald soort bier konden Europese donoren foutpositief reageren op sommige bestanddelen in een bloedtest terwijl er niets aan de hand was. We hebben daar samen met Abbott een oplossing voor gezocht.”

Sanquin heeft een diagnostisch pakket dat bestaat uit zo’n 600 verschillende testen op het gebied van immunologie, virologie en bloedstolling. De organisatie doet bijvoorbeeld ook ingewikkelde bepalingen voor ziekenhuislabs.

Van elke bloeddonatie moet de veiligheid worden vastgesteld. Dat gebeurt in het nationaal screeningslab van Sanquin. Op deze afdeling worden jaarlijks ruim 900.000 donaties volledig geautomatiseerd getest.

Het aantal foutpositieve uitslagen ligt laag, zo’n 1000 per jaar, ongeveer 0,1 procent van het totaal. Datzelfde geldt voor het aantal echte positieve uitslagen. In 2011 werd bij zeven donoren een infectie met hepatitis B-virus vastgesteld, dat een leverontsteking veroorzaakt, en bij vijf donoren de geslachtsziekte syfilis.

Uitdagingen op het gebied van de bloedveiligheid zijn volgens Bos nieuwe opdoemende infecties, zoals hepatitis E en de virusziekte dengue of knokkelkoorts. „Het West-Nijlvirus komt steeds meer deze kant op. We bereiden ons nu al voor op een situatie dat het virus ook in Nederland arriveert. Bij Q-koorts, gelukkig weer op zijn retour, was er geen goede donorscreeningstest, daarom hebben we die destijds zelf ontwikkeld en ingevoerd. ”

Op de ziekte van Lyme, de aandoening die kan ontstaan na een beet door een teek die is besmet met de bacterie Borrelia burgdorferi, test Sanquin niet. Bos: „In onze standaardvragenlijst voor donoren wordt geïnformeerd naar gezondheidsklachten. Wie zich niet gezond voelt, mag geen bloed afstaan. Dat is een belangrijke check.”

>>sanquin.nl >>abbottnederland.nl