Wie vanaf de Boulevard de Vischmarkt in Harderwijk op loopt, ziet historische panden. ”Gez. De Lange sedert 1910” vermeldt een gevelsteen bij een winkel die lingerie verkoopt, maar ook badhanddoeken met de Vischpoort erop.

Achter de toonbank staat mede-eigenaar Tiny Huther. „Zolang ik hier de scepter zwaai, gaan we op zondag niet open”, zegt ze. Dat standpunt zal niet veranderen als de gemeenteraad zou besluiten koopzondagen toe te staan.

Huther memoreert dat het familiebedrijf destijds werd opgericht nadat haar grootvader ontslag had genomen omdat zijn baas hem verplichtte op zondag te gaan werken. „Alleen al om die reden zou ik niet op zondag open willen.” Haar eigen bezwaar tegen de koopzondag is gegrond op zowel godsdienstige, sociale als economische redenen.

Slagerij Uit de Bosch, verderop op de Vischmarkt, zal evenmin op zondag opengaan, laat eigenaar Jacob uit de Bosch van het ruim 75 jaar oude familiebedrijf weten. „Vanuit onze geloofsovertuiging is zondagsopening geen optie.” Uit de Bosch wijst erop dat de slagerij zich buiten het centrale winkelgebied bevindt. „Maar als we in een drukke winkelstraat zaten, zouden we evenmin opengaan.”

Schoenenspeciaalzaak Derks, ruim 65 jaar oud, bevindt zich wél in het winkelgebied. „We zijn tegen koopzondagen”, zegt leidinggevende Paul Poorter. „We zullen er niet extra door verkopen, het winkelend publiek zal zich alleen meer verspreiden. Voor onze winkel is zondagsopening absoluut niet rendabel.”

Ook bakkerij Wegerif, een ruim 150 jaar oud familiebedrijf dat sinds 35 jaar in het centrum van Harderwijk is gevestigd, toont zich niet enthousiast over eventuele koopzondagen. „Van ons hoeft het niet”, zegt Eef Wegerif. „Nog afgezien van het geloofsaspect vind ik dat er één dag in de week ruimte moet zijn voor het sociale leven, zoals familiebezoek.”

Wegerif sluit niet uit dat er in de winkel ooit op zondag brood over de toonbank zal gaan. „Het hangt er mede van af wat de andere bakkerijen doen. Als ze allemaal opengaan, wat doe je dan, in een tijd van recessie?”

Elders in het centrum blijkt dat de Ouderwetse Bakkerij zondagsopenstelling niet uitsluit, terwijl bakker Albert van Laar, een paar straten verderop, onomwonden duidelijk maakt dat zíjn winkel niet zal meedoen aan koopzondagen. „Harderwijk zit daar niet op te wachten. Zelf vind ik het ook niet nodig, onder meer om principiële redenen. Zes dagen per week werken is genoeg.”

Op de middagen van de tweede paas- en pinksterdag blijft bakkerij Van Laar ook dicht. „Anders komt straks tweede kerstdag erbij en vervolgens wordt gezegd: We zijn er nu zo aan gewend, we kunnen ook wel op zondag open.”

Bij IJssalon Everto gaat het „ambachtelijk bereid ijs” grif over de toonbank. „Wij zijn om principiële redenen tegen koopzondagen”, zegt eigenaar Annemieke ten Hove. „Zondag gaan we naar de kerk.” Op beurzen krijgt Ten Hove, lid van de hervormde gemeente Oude Kerk, geregeld verbaasde reacties. „Veel ijswinkels draaien op zondag de meeste omzet. Voor ons is het onbespreekbaar die dag open te gaan.”

Speelgoedzaak Noordennen blijft eveneens dicht op zondag. Voor eigenaar Marjan van Noordennen is dat een principiële keus. Ze ziet de horeca als „grote aanjager” van koopzondagen. De ondernemer verwacht niet dat het voor haarzelf grote gevolgen heeft als haar winkel op die dagen dichtblijft. „Een koopzondag trekt waarschijnlijk vooral dagjesmensen. De extra omzet die dat oplevert loop ik mis, maar die heb ik nu ook niet.”

Jacqueline de Boer vestigde zich tien jaar geleden met dameskledingzaak JAQ in hartje Harderwijk. Zij noemt het meedoen aan koopzondagen een kwestie van een persoonlijke afweging. Zelf kiest ze ervoor op zondag dicht 
te blijven. „Ik ben geboren en getogen op de Veluwe. De zondagsrust is me met de paplepel ingegoten en ik probeer daar zelf ook aan vast te houden.” Ze wijst er ook op dat de doelstelling van koopzondagen –extra omzet genereren– niet wordt gehaald. „Wat je op zondag verkoopt, lever je vaak op zaterdag in.”

Eigenaar Gerrit Keus van kledingzaak Germano gaat ervan uit dat er koopzondagen komen. „Ik noem Harderwijk wel eens de randstad van de Veluwe. Je houdt zoiets niet tegen. Maar ik ga niet open, om principiële redenen”, zegt de christelijke gereformeerde ondernemer. Hij vermoedt dat hij daardoor inkomsten misloopt. „Het belangrijkste is niet mijn omzet, maar de vraag Wie er oneer wordt aangedaan. Ik voel mezelf niet zo snel benadeeld. Als de koopzondag doorgaat, moet ik extra m’n best doen om op maandag klanten binnen te krijgen.”

Zondag al jaren op de agenda in Harderwijk

November 1980: De gemeenteraad van Harderwijk stemt met een krappe meerderheid tegen het collegevoorstel voor zondagsopenstelling van dagwinkels (houten kiosken) op de Boulevard. Doorslaggevend is de tegenstem van CDA-wethouder De Graaf die eerder voor het voorstel was.

Juni 1984: Het college stelt voor „kiosken voor kleine etenswaren” aan de Boulevard de mogelijkheid te bieden op zondag open te gaan; de overige kiosken, die bijvoorbeeld souvenirs verkopen, blijven gesloten. De raad gaat akkoord.

Mei 1987: Het college wil alle winkels en kiosken op de Boulevard in de periode maart tot en met oktober de mogelijkheid bieden op zondag open te zijn. Het voorstel wordt met dertien tegen negen stemmen aanvaard. Drie van de voorstemmers zijn CDA’ers.

Februari 1995: Een meerderheid van de raad spreekt zich uit tegen een verruiming van de mogelijkheden voor winkelopenstelling op zondag. Een dringende oproep van D66 om een uitzondering te maken voor toekomstige avondwinkels, krijgt onvoldoende steun.

Februari 1998: De raad handhaaft het beleid om geen koopzondagen toe te staan, nadat zes winkelbedrijven, waaronder C&A en HEMA, om zondagsopenstelling hadden gevraagd.

Februari 2007: De raad maakt het mogelijk dat de driedaagse Boot­Expo rond de Boulevard ook op zondag kan plaatshebben. ChristenUnie en CDA zijn fel tegen.

Mei 2010: Het collega (CDA, PvdA, VVD en CU) besluit in 2013 onderzoek te laten uitvoeren naar het draagvlak voor koopzondagen.

Mei 2013: Onderzoekbureau I&O Research start in opdracht van de gemeente een onderzoek onder inwoners, winkeliers, werknemers en consumenten over de vraag of er koopzondagen in Harderwijk moeten komen. Dit zal circa tien weken in beslag nemen en komt daarna in de raad aan de orde.

(Bron: www.digibron.nl )