Het is een gure voorjaarsdag. De zeewind raast over de ruïnes van Richborough Castle. De grijze lucht gaat bijna onzichtbaar over in de wel 6 meter hoge, grijze muren rond het fort.

Dat Richborough Castle door de Engelsen afwisselend een fort en een kasteel wordt genoemd, is veelzeggend. Het bewijst hoeveel eeuwen geschiedenis zich samenballen op deze heuvel langs de kust van het Engelse graafschap Kent. Zowel in de tijd van de Romeinen als in de periode van graven en ridders had het verdedigingswerk een functie. Ook toont het aan dat deze plaats door de eeuwen heen een strategische positie had. Vanaf het begin van de jaartelling tot aan de 17e eeuw was Richborough Castle een toonbeeld van bedrijvigheid.

Van de enorme muren die het verdedigingswerk omringen, staat de helft nog overeind. De rest is, met de bebouwing binnen de muren, ten prooi gevallen aan kustafslag. Een probleem dat de Engelse oostkust tot op de dag van vandaag teistert.

Het gedeelte dat resteert, bleek de afgelopen eeuwen een goudmijn voor archeologen. Diverse bodemvondsten vertellen het verhaal van de Romeinse invasie in Engeland in de eerste eeuw.

Wat na het uiteenvallen van het Romeinse Rijk bleef, was niet alleen het fort, maar ook een uniek bouwsel van rode bakstenen: een voormalig doopvont. Volgens een informatiebord werd het christendom aan het begin van de vierde eeuw door de Romeinen naar Engeland gebracht.

De doopvont, waarvan de restanten minder dan 1 meter lang, breed en hoog zijn, lijkt sterk op vergelijkbare exemplaren die in onder meer Duitsland gevonden zijn. Waarschijnlijk stond de doopvont in een houten doop­kapel.

De in het gras met beton uitgezette contouren verraden dat aan de oostkant van het fort een kerk stond. ”Kerk van St.-Augustinus”, meldt een verweerde inscriptie op een bordje. Het bedehuis werd gebouwd op gezag van St.-Augustinus, een monnik die in de 6e eeuw het christendom herintroduceerde in Engeland. Het gebouw werd verwoest tijdens de invasies van de Vikingen, rond de 12e eeuw, maar later herbouwd. In de 17e eeuw viel het ten prooi aan de slopershamer.

Op onverwachte plaatsen blijkt de kuststreek van Kent bol te staan van vroege Engelse kerk­geschiedenis. Die is niet te vinden in grote kathedralen, maar in kleine gebouwen of ruïnes. Het zijn zichtbare getuigen van Gods trouw, die door de eeuwen heen de kerk in Engeland in stand hield.

In een vierdelige serie komen sporen aan bod van de vroege kerk in Zuidwest-Engeland. Vandaag deel 3: Richborough Castle.