„Abenomics niet te exporteren naar eurozone”
AMSTERDAM (ANP). De Japanse economie trok de afgelopen dagen de aandacht met onverwacht sterke groeicijfers. Het agressieve stimuleringsbeleid dat onder de nieuwe premier Shinzo Abe is ingezet lijkt daarmee zijn eerste vruchten af te werpen. Dit roept de vraag op of Europa lessen kan trekken uit het prille Japanse herstel. ‘Abenomics’ lijkt echter moeilijk te exporteren naar het buitenland.
„Er zitten elementen in het Japanse beleid die we zouden kunnen gebruiken in de eurozone”, stelde econoom Martin van Vliet van ING vrijdag. „Vooral de zwakkere munt die ervan het gevolg is, zou een zegen zijn voor de eurolanden. Maar de opzet van ons monetaire beleid maakt het eigenlijk onmogelijk hetzelfde te doen als Japan.”
Abe jaagt de Japanse economie aan met een zeer ruim monetair beleid, waarbij de centrale bank grote hoeveelheden Japans staatspapier opkoopt. Daarnaast heeft de overheid haar uitgaven vergroot, ondanks de al torenhoge Japanse staatsschuld. Met dit beleid wil de regering onder meer een einde maken aan de al jaren durende deflatie, de aanhoudende periode van prijsdalingen in het land.
Een agressief opkoopbeleid van de Europese Centrale Bank (ECB) zou de eurolanden ook vooruit kunnen helpen, aldus Van Vliet. „Maar er is geen centrale overheid waarvan de ECB obligaties kan opkopen. De ECB zou wel meer kunnen doen op het gebied van bedrijfsleningen, dat zou helpen.”
Het begrotingsbeleid van Japan ziet Van Vliet liever niet gekopieerd in Europa. „Ik denk niet dat we daarin zo agressief moeten worden als Japan. In Europa is het vooral zaak begrotingen heel geleidelijk op orde te brengen, in plaats van zo rigoureus als de afgelopen jaren. Daarin zijn we doorgeschoten.”
De econoom wijst er verder op dat de uitgangspositie in Europa heel anders is dan in Japan. In sommige eurolanden daalt het prijspeil wel, maar van echte deflatie is zeker nog geen sprake. „Dan heb je het over een aanhoudende periode van prijsdalingen, waarbij mensen ook gaan verwachten dat de prijzen alleen maar verder zullen dalen. Vooralsnog zijn de prijsdalingen incidenteel.”
Abe is er met zijn maatregelen in ieder geval in geslaagd de koers van de yen aanzienlijk te verlagen. Dit maakt producten van Japanse bedrijven veel aantrekkelijker in het buitenland, waardoor de export aanzienlijk vooruit kan worden geholpen. Zo’n devaluatie zou ook goed van pas komen in de eurolanden, vindt Van Vliet. „Een goedkopere euro is de snelste uitweg uit de crisis, vooral voor de zuidelijke landen. Een zwakke euro is het beste dat we kunnen gebruiken.”
