Zijlstra onderstreepte dat uitvoering van het regeerakkoord uitgangspunt is voor de VVD, al zullen de liberalen de hoorn niet op de haak gooien als PvdA-leider Diederik Samsom belt.

De uitlatingen van Zijstra kwamen nadat er door PvdA-bewindslieden terughoudend was gereageerd op de geluiden uit de VVD. Minister Jeroen Dijsselbloem (Financiën), medeonderhandelaar in de kabinetsformatie, vreest dat nieuwe besprekingen met de coalitiepartner ten koste gaan van winstpunten voor de PvdA in het regeerakkoord.

Daarin is afgesproken dat illegaliteit strafbaar wordt. In de PvdA bestaat hiertegen breed verzet. Het partijcongres nam eind vorige maand een motie aan om de maatregel van tafel te krijgen. Samsom wil tot nu toe vasthouden aan het regeerakkoord.

Zondag houdt de PvdA een extra ledenraad over het onderwerp. Samsom probeert voor die tijd steun te winnen bij PvdA-afdelingen voor zijn opstelling. Woensdagavond is hij in Groningen.

PvdA-vicepremier Lodewijk Asscher wilde woensdag niet uitsluiten dat het regeerakkoord wordt aangepast, maar wenste daar niet op vooruit te lopen. Na de ministerraad, die hij wegens afwezigheid van premier Mark Rutte voorzat, zei hij: „Het kabinet voert het regeerakkoord uit. Dat zijn wij verplicht.”

In de PvdA-achterban is er de afgelopen weken op gewezen dat de PvdA de liberalen eerder tegemoet is gekomen met een aanpassing van het regeerakkoord. Kort nadat dit was gesloten, bleken binnen de VVD grote bezwaren te bestaan tegen het invoeren van een inkomensafhankelijke zorgpremie. De PvdA ging toen akkoord met het aanpassen van dit plan. Ze bedong daarvoor wel een compensatie van 250 miljoen bezuinigingen in de sociale zekerheid te verzachten.

VVD-prominent Frans Weisglas (voormalig Kamervoorzitter) noemde het woensdag op Twitter „heel verstandig” van zijn partij dat ze met de PvdA wil praten over de illegalenkwestie. PVV-leider Geert Wilders twitterde daarentegen: „Slappe knieën VVD kennen geen grenzen.”