Jarige Job maakt feest voor kind in arm gezin mogelijk
„Mama, ik krijg toch wel een cadeautje op m’n verjaardag?” „Ja natuurlijk”, verzekert Esther (30) haar 8-jarige dochter, al heeft ze geen cent om iets te kopen. Stichting Jarige Job biedt uitkomst.
Esther is moeder van vijf (stief)kinderen in de leeftijd van acht maanden tot elf jaar. Haar man heeft evenals zij een scheiding achter de rug. Zijn baan levert een goed salaris op. Door een opeenstapeling van problemen rond alimentaties en een rechtszaak die daarover is gevoerd, raakt het gezin financieel echter aan de grond.
„Als we onze vaste lasten betaalden, hielden we nul euro over. Er was geen geld meer voor benzine en boodschappen”, zegt Esther. Familieleden en vrienden schieten te hulp met bijvoorbeeld levensmiddelen. „Onze buurvrouw is van de kerk. Zij kwam ook geregeld boodschappen brengen. Alles bij elkaar konden we het daarmee redden.”
Uiteindelijk wordt het gezin uit Bodegraven klant bij de voedselbank, terwijl het nog steeds weleens hulp van derden krijgt. Esther raakt bedreven in het optimaal benutten van de weinige euro’s die ze nu maandelijks kan uitgeven. Over eten en drinken hoeft ze zich niet veel zorgen meer te maken. „Maar een verjaardag is lastiger. Ik dacht: Ik moet maar wat spullen van de hand doen via Marktplaats, zodat ik een cadeautje voor m’n dochter kan kopen.”
Ze hoort van stichting Jarige Job, maar wil geen gebruikmaken van de pakketten die deze organisatie uitdeelt voor verjaardagen van kinderen in arme gezinnen. „Er zijn vast mensen die het harder nodig hebben dan wij, dacht ik. Het voelt ook heel triest als je zelf geen cadeau voor je kind kunt kopen.”
Esther krijgt er geen spijt van dat ze uiteindelijk toch een pakket accepteert. Vlak voor de negende verjaardag van haar dochter ontvangt ze een doos met onder meer cadeautjes, traktaties voor op school, slingers en ballonnen. „Er zaten leuke dingen in waar mijn dochter heel blij mee was. Een lampje en een vriendenboekje bijvoorbeeld, echt meidendingen.”
Overdaad
Huib Lloyd is oprichter en directeur van Jarige Job. Het idee ontstaat nadat de oudste van zijn drie kinderen vier jaar geleden werd geboren. „We kregen veel cadeaus. De overdaad ging me tegenstaan. In de Rotterdamse wijk Spangen, waar we wonen, is veel armoede, maar er zit ook een grote groep tweeverdieners. De kloof tussen arm en rijk voelde niet goed.”
Aan de keukentafel schrijft Lloyd, die een studie bedrijfskunde volgde en eerder betrokken was bij initiatieven voor dak- en thuislozen, in 2010 het plan voor Jarige Job. „In dat jaar leefden er 318.000 kinderen in Nederland in armoede, inmiddels zijn dat er 388.000. Bij 61.000 leidt de armoede tot sociaal isolement, doordat ze bijvoorbeeld niet op zwemles kunnen, geen lid kunnen worden van een sportvereniging en geen verjaardag kunnen vieren. Op die groep richten we ons.”
De stichting verspreidt sinds anderhalf jaar verjaardagspakketten voor kinderen van 4 tot en met 12 jaar, via voedselbanken. Er zijn dozen voor jongens en meisjes in drie leeftijdsgroepen, ter waarde van zo’n 35 euro. Deze bevatten standaard onder meer drie cadeautjes, traktaties voor de klas en de meesters en juffen en diverse lekkernijen, zoals chips of knakworsten.
Bedrijfsuitje
De traktaties zijn het belangrijkst, merkt Lloyd. „Ik hoorde van een school in Amsterdam waar 24 procent van de leerlingen op zijn verjaardag ziek is, omdat er geen geld is om te trakteren. Voor de eigenwaarde van de ouders is het heel belangrijk dat hun kinderen iets lekkers kunnen uitdelen, zoals zakjes snoep of minimarsjes. Ouders huilen soms van blijdschap of staan van vreugde te dansen als ze bij de voedselbank de doos krijgen.”
De stichting, die subsidie krijgt van het Oranje Fonds, koopt de spullen op grote schaal tegen korting in en ontvangt ook geregeld gratis ladingen producten van winkelketens. In een magazijn in Rotterdam, op steenworp afstand van de oudste voedselbank van Nederland, ligt alles keurig gesorteerd in de rekken.
Lloyd loopt over een rode loper het magazijn in en opent links en rechts een doos om te laten zien welke spullen er binnenkort het land in gaan: papieren bordjes en servetten van Cars en Princess, schriften, boeken van Carry Slee, bordspellen, poppen en stiften.
Het gaat om nieuwe spullen. „Mensen bieden ons soms tweedehands speelgoed aan. Dat is goed bedoeld, maar daar beginnen we niet aan. Wij willen dat de kinderen één keer per jaar iets nieuws krijgen, van kwaliteit.”
Veertig vaste vrijwilligers zorgen voor het vullen van de dozen. Daarnaast bieden geregeld allerlei groepen een dagdeel de helpende hand, bijvoorbeeld als bedrijfsuitje met een sociaal-maatschappelijk tintje. „Pas hadden we hier medewerkers van een accountantskantoor uit het noorden van het land. Die gaan nu in hun regio voorlichting voor ons geven op scholen.”
Omdat ouders de doos vaak enige tijd voor een verjaardag via de voedselbank krijgen, zitten er geen verse producten in. Hij bevat wel ingrediënten om zelf een feestelijke taart te kunnen samenstellen, zoals een cakebodem, een bus slagroom, kaarsjes en glazuren figuurtjes om het geheel te versieren.
Alles zit in een onopvallende, bruine boos, zodat de kinderen niet merken dat die afkomstig is van een hulporganisatie. „Ze krijgen de cadeautjes gewoon van hun ouders en eventuele broertjes of zusjes.”
Technisch lego
Inmiddels heeft Esther het pakket binnen voor de komende verjaardag van een van haar stiefzonen. „Er zit onder andere een doos technisch lego in. Dat wilde hij graag hebben, dus dat komt heel mooi uit.”
Zou ze geen kinderverjaardag kunnen vieren als Jarige Job er niet was geweest? Esther: „Dan had ik alsnog iets moeten kopen van het geld van de verkoop van kleren en andere spullen via Marktplaats. De opbrengst daarvan kan ik nu weer voor luiers en benzine gebruiken.”
Maaltijd met vlees, kip of vis niet vanzelfsprekend
Steeds meer kinderen in Nederland krijgen met armoede te maken. Dat maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek eind vorige maand bekend op basis van cijfers uit 2011. In Zuid-Holland en Groningen is het risico om in armoede op te groeien met bijna 14 procent het grootst. In Drenthe ligt dat percentage op ruim 8, terwijl in Utrecht en Gelderland minder dan een op de tien kinderen risico op armoede loopt.
In 2011 groeiden 371.000 minderjarige kinderen op in een huishouden met een kans op armoede, ruim 55.000 meer dan in 2010. In ruim 60 procent van de desbetreffende gezinnen is er onvoldoende geld om jaarlijks op vakantie te gaan. Regelmatig nieuwe kleren kopen zit er voor 40 procent niet in. Ook een warme maaltijd met vlees, kip of vis en een deugdelijk verwarmd huis is voor kinderen die met armoede worden bedreigd niet altijd vanzelfsprekend, aldus het CBS.
De diaconie van de protestantse gemeente in Den Haag bracht eind vorig jaar een brochure uit die onder meer handvatten biedt om armoede bij jeugdigen te signaleren. De kerkelijke instantie wees erop dat 21 procent van de kinderen in de hofstad opgroeit in een gezin met een minimuminkomen. Voor sommigen is het onmogelijk om 50 cent te betalen voor deelname aan een spelletjesmiddag. „Wat voor de één een symbolisch bedrag is, vormt voor de ander een serieus probleem.”
Ook op andere terreinen komt armoede naar voren. „Het kan in een stad als Den Haag gebeuren dat een kind midden in een koude wintermaand op balletschoentjes naar school komt. En dat is niet om te dansen. Het kan in een stad als Den Haag gebeuren dat een kerstpakket dankbaar in ontvangst wordt genomen om er een paar dagen lang een heel gezin van te eten te geven.”
Het Interkerkelijk Diaconaal Overleg (IDO) in Lelystad signaleerde eind vorig jaar eveneens een toename van armoede bij kinderen. In een nieuwsbrief somt de organisatie tal van voorbeelden op waarmee ze in de achterliggende tijd werd geconfronteerd. Het gaat bijvoorbeeld om een kind dat liever niet naar gym gaat omdat iedereen dan ziet dat zijn ondergoed versleten is, een kind dat niet kan trakteren op school voor zijn verjaardag en een kind dat niet mee wil op schoolreisje omdat het dan zou opvallen dat hij geen lunchpakket heeft. In de zorg voor jeugdigen in armoede werkt het IDO, dat een voedselbank runt, sinds oktober samen met de stichting Jarige Job (zie het artikel hieronder).
Kinderombudsman Marc Dullaert opende in februari een onlinemeldpunt om meer zicht te krijgen op de situatie van kinderen die in armoede opgroeien. In een maand tijd kreeg hij bijna 500 reacties binnen. Volgens Dullaert groeit een op de negen kinderen in Nederland in armoede op.
www.stekdenhaag.nl/actueel voor de tekst van de brochure.
Jarige Job
Stichting Jarige Job maakt het mogelijk dat kinderen in de armste gezinnen in Nederland hun verjaardag kunnen vieren. De organisatie deelt daarvoor, via voedselbanken, aan ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar pakketten uit met ingrediënten voor een feestelijke dag thuis en op school. Vorig jaar werden er 10.000 pakketten verstrekt, dit jaar loopt dat aantal op tot 20.000 en voor volgend jaar wordt een groei tot 60.000 verwacht. De stichting verzorgt ook lesprogramma’s voor basisscholen over armoede in Nederland. Doel is kinderen ervan bewust te maken dat armoede niet alleen ver van huis plaatskomt, maar ook in hun eigen omgeving.
