De tienjarige August (”Auggie”) heeft het Treacher Collins-
syndroom, waar-
door zijn gezicht ernstig mismaakt is: „Ik ga niet beschrijven hoe ik eruit zie. Wat je ook 
denkt, het is vast erger.” Om die reden heeft hij thuisonderwijs gevolgd. Wanneer hij naar het voort­gezet onderwijs gaat, 
begint een zware strijd. Constant zijn er starende blikken rond hem, vol afgrijzen. Hij brengt dit zelf mooi onder woorden: „Het is net zoiets als met de naald van een kompas die altijd naar het noorden wijst, welke kant je ook opstaat. Al die ogen zijn kompassen en voor hen ben ik de Noordpool.”

Veel leerlingen mijden Auggie. Wie hem aanraakt heeft een halve minuut de tijd om handen te wassen, anders krijg je de pest, zo gaat het verhaal. Ook volwassenen kunnen meedogenloos zijn in hun pesterijen. Zo fotoshopt een moeder een klassenfoto waar August op staat.

Het liefst loopt August dan ook met gebogen hoofd. Tijdens Halloween mag hij, net als alle andere kinderen, met een masker over straat. Dan is er niemand die vindt dat hij er raar uitziet. August: „Ik wou dat het elke dag Halloween was.”

Er komen in dit ik-boek, dat in meer dan 25 landen verschijnt, behalve August ook andere personen aan het woord. Zo ervaar je hoe zijn zus Olivia zich vaak aan de zijlijn voelt staan („August is de zon. Mijn vader, mijn moeder en ik zijn planeten die om de zon heen draaien”) en leef je mee met zijn vriend Jack, die door zijn vrienden wordt geminacht omdat hij vriend wil zijn met August.

Palacio, zelf uitgever van kinderboeken, heeft ervoor gekozen geen dramatisch verhaal te schrijven. August heeft het regelmatig erg zwaar, maar wordt zelden zielig. Eerder heeft de auteur hoop willen geven aan iedereen die het, om welke reden dan ook, zwaar heeft in dit leven.

De bedoelingen van dit indringende verhaal zijn dan ook duidelijk: pesterijen kunnen het leven van slachtoffers en hun omgeving kapotmaken. Maar ook: iedere tegenslag kan overwonnen worden. Hierbij is de hulp van familie en vrienden van groot belang.

Tijdens de afsluiting van het schooljaar ontvangt August een medaill, omdat hij een voorbeeld is geweest voor anderen. Zo’n happy end zorgt er mogelijk voor dat de lezer met een tevreden glimlach het boek neerlegt. Toch doet deze afsluiting enigszins onrecht aan de onverharde weg die August in zijn leven nog heeft te gaan. Het beeld dat Palacio van hem neerzet roept bewondering op, maar August zal altijd te maken hebben met onthutste blikken, angstige reacties en vooroordelen. Daarom had naast al het optimisme een stukje heftige emotie (woede, onbegrip en verdriet bij August) meer recht gedaan aan de werkelijkheid.

Uit de laatste zin van dit boek blijkt de onvoorwaardelijke liefde van zijn moeder: „Je bent echt een wonder, Auggie. Je bent een wonder.”

Jammer dat in het taalgebruik een aantal keren de naam van God verkeerd wordt gebruikt. Ook de fascinatie van August voor de Star Warsfilms zal niet iedereen waarderen. Maar eenmaal begonnen in dit boek zullen jongeren, maar zeker ook volwassenen, intens gaan meeleven met Auggie. Want zoals de tekst op de omslag zegt: „Never judge a boy by its face”, beoordeel een jongen nooit op grond van zijn gezicht.

Boekgegevens

”Wonder”, R. J. Palacio; uitg. Querido, Amsterdam, 2013; 
ISBN 978 90 214 4700 1; 253 blz.; € 16,95.