Coalitiepartner VVD toonde zich heel wat zuiniger. Volgens Kamerlid Malik Azmani heeft een participatiecontract alleen zin als het afdwingbare rechten en plichten bevat. In „symboolpolitiek” ziet de VVD niets.

Van de oppositiepartijen is alleen de ChristenUnie „niet tegen” het plan van de PvdA-minister. De rest van de oppositiefracties hoonde het weg. Ze vinden het te vaag, en verwachten niet dat het integratieproblemen oplost. Volgens D66-Kamerlid Steven van Weyenberg is het contract juridisch bovendien niet afdwingbaar voor nieuwkomers uit de EU, de voormalige Antillen en Turkije. Zij hebben door internationale verdragen geen inburgeringsplicht.

Asscher noemde het jammer dat veel fracties „al bij voorbaat principiële bezwaren hebben tegen een plan dat ze nog niet kennen”. De minister heeft zijn idee vorige week weliswaar aangekondigd, maar moet het nog uitwerken. Volgens hem zal het contract „niet vrijblijvend” zijn voor de migranten, maar hij noemde geen details. Het plan moet de komende maanden vorm krijgen in overleg met de gemeenten.

Asscher wil dat nieuwkomers in het participatiecontract de Nederlandse grondrechten en de Nederlandse rechtsstaat onderschrijven. Migranten moeten zich bewust zijn van de Nederlandse normen en waarden. Maar SP en D66 vroegen zich af wat hij daar precies mee bedoelt.

De oppositiefracties vinden dat Asscher beter met concreet beleid kan komen om de integratie te bevorderen. Zo pleitte D66 voor een leerrecht voor jonge migrantenkinderen, zodat ze geen taalachterstand oplopen. CDA’er Pieter Heerma wil dat inburgering op de werkvloer deel uitmaakt van het sociaal akkoord dat het kabinet met vakbonden en werkgevers wil sluiten. Asscher zei dat hij daar ook naar streeft.

PVV’er Joram van Klaveren vindt de houding van Asscher veel te slap. Hij drong aan op een terughoudend migratiebeleid.