Een naïef en onverstandig paar
Koningin Beatrix zag er zo stralend uit in juni toen zij in Huis Ten Bosch de verloving aankondigde van prins Friso met Mabel Wisse Smit met wie zij een heel lieve en begaafde schoondochter hoopte te krijgen, een vrouw die de Oranjes al in hun hart hadden gesloten. De Majesteit was zich er niet van bewust dat ze misschien het paard van Troje het paleis had binnengehaald.
Mabel Wisse Smit, al langer bekend als vriendin van prins Johan Friso, ging op 15 oktober 2002 tot verrassing van velen mee in de koninklijke grafkelders onder de Nieuwe Kerk in Delft om prins Claus naar zijn laatste rustplaats te brengen. In het familiegraf daalde verder alleen de naaste familie af. Dat Mabel mee mocht, gaf aan dat zij heel veel voor Friso en ook voor zijn familie betekende. Dat ze de verloofde van prins Johan Friso zou worden, daar twijfelde toen bijna niemand meer aan. Op de bruiloft van Constantijn en Laurentien was al duidelijk dat zij de schoondochter van de Koningin zou worden. Toch was het nog even wachten voordat de officiële aankondiging er zou komen. En die kwam, in juni, met een in het wit gestoken Mabel Wisse Smit, wier gezicht alleen wat verstrakte toen werd gevraagd naar haar relatie met Muhamed Sacirbey.
Mabel Wisse Smit werd op 11 augustus 1968 geboren in Pijnacker als dochter van Henk Los en Flos Kooman. Haar vader verdronk in de Loosdrechtse plassen toen zij negen was. Haar moeder hertrouwde met Peter Wisse Smit, die enkele jaren geleden overleed. Mabel Wisse Smit nam al jong de naam van haar stiefvader aan en ze heeft twee zusters: Nicoline (32) en Eveline (22).
Ze groeide op in het Gooi. In 1986 behaalde zij haar diploma aan het Gemeentelijk Gymnasium in Hilversum en in 1993 studeerde zij af aan de Universiteit van Amsterdam in economie en in politieke wetenschappen (cum laude). Tijdens haar studies deed zij diverse stages, waaronder bij het secretariaat van de Verenigde Naties in New York, bij Shell in Maleisië, bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag en bij de ABN-Amro in Barcelona. Begin 1994 richtte zij de European Action Council for Peace in the Balkans op, een non-gouvernementele organisatie die zich inspande voor vrede, democratie en stabiliteit op de Balkan. Ze was er tot 1997 directeur van.
Diezelfde functie bekleedt Wisse Smit nu bij het Open Society Institute in Brussel van de Amerikaanse miljardair George Soros. Dit instituut vertegenwoordigt in West-Europa het Soros Foundations Netwerk ter bevordering van democratie, mensenrechten en de promotie van de onafhankelijke rechtsstaat. Saillant detail is dat Soros ook de website Arab Media Internet Network steunt, waarop antisemitische cartoons en teksten van PLO-leden staan, zo berichtte deze krant vorig jaar. In 1995 was Mabel medeoprichter van de Nederlandse Stichting War Child. In de jaren negentig was ze bevriend met Muhamed Sacirbey, oud-ambassadeur van Bosnië bij de VN en voormalig minister. Nadat hij door mogelijke verduistering in opspraak was gekomen, nam ze afstand van hem.
Al die tijd liet Mabel Wisse Smit zich kennen als een gehaaide netwerker. Een doorgewinterde carrièrevrouw die haar baan niet zomaar zou opgeven. Tot haar kennissenkring, die het deze week voor haar opnam, behoren onder anderen Richard Holbrooke, Margaret Thatcher, Bernard Kouchner en natuurlijk George Soros. Mabels vriendin Willemijn Verloop, de oprichtster van de Nederlandse Stichting War Child en sinds 1995 een vriendin van Mabel, kent Mabel als iemand die zich tot het uiterste inzet voor de mensenrechten waar ter wereld ook en iemand met een enorme betrokkenheid.
Mogelijk is het de mix van afkomst en kwaliteiten die een vrouw als Mabel Wisse Smit deden drijven in de armen van verkeerde mannen, mannen met macht en geld. In 1989 was dat de topcrimineel Klaas Bruinsma, die ze leerde kennen via de wedstrijdzeilerij. Wisse Smit was destijds jong en studeerde, was chique, aantrekkelijk en kwam uit een gegoede familie.
Haar relatie met juist deze man werd haar uiteindelijk fataal omdat ze niet volledig en duidelijk is geweest tegenover de Koningin en de premier. Mabel zei aanvankelijk Bruinsma oppervlakkig te kennen, maar daarna erkende ze enkele keren de nacht op zijn boot de Neeltje Jacoba te hebben doorgebracht in gezelschap van anderen. Uit wat premier Balkenende in de achterliggende gesprekken met Mabel en prins Friso te horen kreeg, bleek dat de tot dan toe verstrekte informatie onvolledig was. Als Mabel Wisse Smit en haar prins van meet af aan opening van zaken hadden gegeven, waren er beduidend minder vuiltjes aan de lucht geweest. Ze zijn er, als zelfbewuste en maatschappelijk geslaagde dertigers, zelf in hun naïviteit en onverstand debet aan dat de Toestemmingswet er niet komt en dat over hun huwelijk op 24 april 2004 onmiskenbaar een schaduw hangt.