Ook op 1, 2 en 6 januari kregen de 5,5 miljoen inwoners van de hoofdstad al het advies uit de zon te blijven. De Chileense kust heeft zelfs al acht dagen met ”rood alarm” achter de rug. Zonnebaden zou nog nooit zo gevaarlijk zijn geweest in Chili.

De intense UV-straling, die onder meer huidkanker en oogletsel kan veroorzaken, is te wijten aan de aantasting van de ozonlaag boven het zuidelijk halfrond. Het uiterste zuiden van Chili ligt rond september zelfs onder de rand van een reusachtig gat in die ozonlaag, dat levensgevaarlijke stralen doorlaat.

Maar doordat het in die streken bijna het hele jaar door fris is en de mensen er dus dik ingepakt rondlopen, vallen de huidletsels er al met al mee. De problemen zijn groter in het veel dichter bevolkte centrum en het noorden van Chili. Rond de jaarwisseling, wanneer de dagen het langst duren en de zon hoog aan de hemel staat, brengen de mensen er een groot deel van hun vrije tijd door in openlucht, op het strand of aan de rand van een zwembad, waar hun huid de volle laag krijgt.

De gevaren zijn al jaren bekend, maar dit jaar is Chileense overheid ermee begonnen de bevolking dagelijks te informeren over de verwachte intensiteit van de UV-straling.

Vorige week wees de UV-index voor Santiago meer dan tien eenheden aan, de grens vanaf waar een ”alerta rojo” wordt afgekondigd. Mensen met een bleke huid die zich in de zon wagen, lopen op dergelijke dagen al na tien tot zestien minuten verbrandingen op.

Maar zelfs wie gebruind is, mag zich volgens de overheid niet langer dan achttien à 24 minuten blootstellen aan de stralen. Ook tijdens de ”oranje” dagen, wanneer de intensiteit van de UV-stralen wat lager ligt, zit lang zonnebaden er niet in: voor de tere huidjes lopen de maxima dan op tot zeventien à 27 minuten, voor de gebronsde Chilenen van dertig tot veertig minuten.

Maar experts vinden dat de regering het niet bij die algemene waarschuwingen mag laten. Voor bouwvakkers, boeren, vissers en andere mensen die het grootste deel van de dag buiten zijn, zouden er speciale voorlichtingscampagnes moeten komen, vindt Juan Luis Castro, de voorzitter van de Orde van Geneesheren van Chili. Manuel Baquedano, de voorzitter van het Chileense Instituut voor Politieke Ecologie, stelt dat de regering ook een veel omvangrijkere sensibiliseringscampagne moet opzetten voor het brede publiek.

Het probleem lijkt overigens nog steeds acuter te worden. Ernesto Gramch, een fysicus van de Universiteit van Santiago, zegt dat de UV-straling in de hoofdstad dit jaar nog aanzienlijk is toegenomen. En volgens hem is de situatie nog alarmerender in het noorden van het land. De succesvolle internationale inspanningen om de uitstoot van gassen die de ozonlaag aantasten aan banden te leggen, zullen volgens de experts pas binnen veertig à vijftig jaar tot een herstel van de ozonlaag leiden. Zo lang blijven de gassen die de voorbije decennia in de dampkring terechtkwamen nog actief.