Mist rond Gevangene X trekt beetje op
JERUZALEM (AP) — Hij stond bekend als ”Gevangene X”, maar voor welke misdaden hij was opgepakt en achter de tralies was verdwenen, is niet bekend. Maandenlang zat hij in de cel in een zwaarbewaakte Israëlische gevangenis. Uiteindelijk werd hij dood aangetroffen in zijn cel; hij zou zelfmoord hebben gepleegd.
Later kwam de geruchtenmolen op gang: de man zou een Australische Israëliër zijn die werkte voor de Israëlische spionagedienst Mossad.
Het web van geheimzinnigheid dat rond de man hing begint langzaam te verdwijnen. Het zou gaan om Ben Zygier, die zich ook bediende van de aliassen Ben Alon en Ben Allen. De mist begon op te trekken toen eerder deze week de Australische tv-zender ABC onthulde dat Zygier in 2000 vanuit Australië naar Israël was geëmigreerd. Zygier zou in dienst zijn getreden bij de Mossad.
De arrestatie en detentie van Zygier werden vervolgens angstvallig geheimgehouden door Israël. ABC meldde niet waarom Zygier werd opgepakt. De zender zei wel dat Zygier zich bediende van ten minste drie aliassen en dat hij landen had bezocht die worden gezien als vijanden van Israël.
Israël weigerde in eerste instantie het bericht van ABC te bevestigen, maar woensdag werd een spreekverbod over de zaak opgeheven en erkende Israël dat het een Israëliër met de Israëlische en een andere nationaliteit om veiligheidsredenen onder een valse naam heeft vastgehouden en dat de gevangene al in 2010 in de gevangenis is overleden.
In documenten van de rechtbank staat dat de familie van de man direct na de arrestatie op de hoogte is gesteld. Ook zouden de mensenrechten van de man zijn gerespecteerd.
De rechtbank zei voorts dat de gevangene dood werd aangetroffen in zijn cel. De rechter heeft daarna opdracht gegeven tot onderzoek, waarna werd geconcludeerd dat de gedetineerde zelfmoord had gepleegd.
De rechter heeft de Israëlische regering nu opdracht gegeven om na te gaan of zij nalatig is geweest. Er werden geen details gegeven over de zelfmoord van de gevangene, die 24 uur per dag in de gaten werd gehouden. ABC meldde echter dat Zygier zich heeft verhangen in een cel die speciaal was gebouwd voor Yigal Amir, de Joodse ultranationalist die in 1995 premier Yitzhak Rabin vermoordde.
De Australische regering zag zich door de onthullingen van ABC gedwongen om toe te geven dat zij in februari 2010 van de arrestatie van de Australische Israëliër op de hoogte was gesteld door Israël, maar dit altijd geheim heeft gehouden. Ook van de dood van de man werd Canberra op de hoogte gesteld. De Australische minister van Buitenlandse Zaken, Bob Carr, zei niet expliciet dat het ging om Zygier. De regering zei slechts dat de man een Australisch paspoort had op de naam van Ben Allen. De man zou ook bekend zijn onder de naam Ben Alon. Volgens ABC zijn Alon, Allen en Zygier dezelfde persoon.
Carr heeft een onderzoek gelast naar de zaak. Hij verklaarde dat Israël garanties heeft gegeven over de behandeling van de gevangene. „De Australische regering heeft op deze garanties vertrouwd. De Israëlische regering bracht de Australische regering er daarnaast van op de hoogte dat de gevangene zou worden behandeld in lijn met de Israëlische wet.” De regering moet uitleggen waarom zij niet in staat is gebleken om de rechten van een Australische staatsburger te beschermen.
De Israëlische tv-zender Channel 10 meldde donderdag dat in 2009 de Australische inlichtingendienst Asio Zygier heeft ondervraagd over reizen naar Iran, Libanon en Syrië. De zaak zou zijn doorgespeeld aan een Australische journalist die Zygier aan de tand voelde over mogelijke banden met de Mossad. Zygier ontkende betrekkingen met de Mossad te onderhouden, aldus Channel 10. Na het interview zou Zygier in Israël zijn opgepakt en achter de tralies zijn gezet.
Donderdag meldde Channel 10 dat Zygier een dag voor zijn zelfmoord zou hebben gesproken met zijn advocaat, Avigdor Feldman. Hij kwam „rationeel” over, aldus Feldman, en de twee bespraken de juridische mogelijkheden.
Waar Zygier van werd beschuldigd wilde Feldman niet zeggen. Hij zei slechts dat het ging om „ernstige beschuldigingen.” De verklaring van Feldman is het jongste hoofdstuk in de zaak-Gevangene X.