Vijf vragen over overleg Blok met D66, CU en SGP
DEN HAAG – Nu op sommige dossiers de tijd begint te dringen, zoekt het kabinet toenadering tot de oppositie. Zo probeert minister Blok het met D66, CU en SGP op een akkoordje te gooien over zijn plannen met de woningmarkt, nadat eerder overleg met het CDA spaak liep. Vijf vragen.
Dat klinkt als een uitgestoken hand?
Juist op het moment dat de oppositie zich hardop begon af te vragen wanneer die hand er eindelijk zou komen, lijkt het kabinet zijn eerdere belofte om tot een „breed draagvlak” in beide Kamers te komen waar te maken. Het zal ook wel moeten, aangezien voor veel dossiers (woningmarkt, sociaal leenstelsel, AWBZ) de tijd begint te dringen. VVD en PvdA hebben zich ten doel gesteld de belangrijkste wetgeving nog dit jaar door beide Kamers te loodsen. Daarvoor is aanvullende politieke steun echter onontbeerlijk: met 79 zetels hebben VVD en PvdA weliswaar in de Tweede Kamer een meerderheid, in de Eerste Kamer komen ze daarvoor exact 8 zetels tekort. Vooral minister Blok (Wonen) heeft grote haast.
Waarom?
Om het zogenoemde scheefwonen aan te pakken wil Blok per 1 juli de huren voor mensen met hogere inkomens (vanaf 33.614 euro) verhogen tot maximaal 9 procent. Om dit mogelijk te maken, moet de wetgeving hiervoor nog deze maand door beide Kamers zijn aangenomen. Lukt dat niet, dan kan Blok pas in 2014 van start en zit het kabinet met een gat in de begroting opgescheept. Morgen spreekt de Tweede Kamer al met Blok over de plannen voor huurders. Daarnaast staat voor vanavond in de Senaat een stemming op de rol over een CDA-voorstel om de recent aangescherpte regels voor hypotheken wat te versoepelen. Zoals altijd in de politiek, hangt alles met elkaar samen.
Waardoor liep het overleg met het CDA spaak?
Blok stelt met zijn plannen de woningmarkt weer vlot willen trekken, maar volgens het CDA duwt de VVD-bewindsman de sector alleen maar verder in het slop. Zo zijn de christendemocraten fel gekant tegen het voornemen van de minister om via een heffing jaarlijks 2 miljard euro weg te halen bij woningcorporaties. Het CDA vindt dit te gortig en vreest dat de corporaties daardoor nog nauwelijks aan investeren toekomen.
Ook zoekt de partij, die jarenlang het verwijt kreeg compromissen als eigen beleid te verkopen, dezer dagen duidelijk naar wat oppositionele kleur op de wangen. Helder was al wel dat de partij daarom vergaande concessies eiste van Blok. Het lijkt erop dat het CDA zodanig hoog spel heeft gespeeld, dat het het risico loopt het deksel op de neus te krijgen, nu Blok het gesprek heeft aangevangen met D66, ChristenUnie en SGP.
Een opmerkelijk trio?
Zeg dat wel. CU en D66 trokken vorig jaar al wel eerder samen op, toen ze –na het vertrek van de PVV uit het Catshuis– met GroenLinks Rutte I aan het lenteakkoord hielpen. Tot dan toe was juist de SGP dikwijls een belangrijke steunbeer voor het kabinet. En dat tot groot ongenoegen van júíst D66.
Hoe groot is de kans op succes?
In zijn algemeenheid zijn D66, CU en SGP op woningmarktgebied wat hervormingsgezinder dan het CDA, dat in de Senaat met Elco Brinkman (voorzitter van Bouwend Nederland) ook een van de grootste lobbyisten voor de woningsector in de gelederen heeft.
Zaterdag hebben de fractievoorzitters van D66, CU en SGP alvast hun plannen voor de woningmarkt maar naast elkaar gelegd, om te zoeken naar de grootste gemene delers. Net als D66, GroenLinks en de CU destijds bij het lenteakkoord, treden ze het kabinet daarmee als één blok tegemoet.
Vandaag zouden Blok en minister Dijsselbloem (Financiën) zich over de voorstellen van de drie partijen buigen, die tezamen eigenlijk een soort ‘superamendement’ voor de woningmarkt op tafel hebben gelegd. Complicerende factor lijkt nog wel dat het kabinet weinig geld in de zak heeft om eventuele plooien glad te strijken. Om de klok niet de grootste vijand te laten zijn, stelde Blok vanmorgen voor het hypotheekdebat in de Senaat uit te stellen om het overleg met D66, CU en de SGP af te kunnen ronden.