Buitenland

Libanon zet de toon in strijd om burgerlijk huwelijk

BEIROET – In Libanon is de strijd om het burgerlijk huwelijk losgebarsten. De zeggenschap van religieuze 
denominaties over de regels rond het huwelijk staat op het spel.

Van onze correspondent
11 February 2013 15:49Gewijzigd op 15 November 2020 01:53Leestijd 4 minuten

De namen van Kholud Succariyah en Nidal Darwish liggen momenteel op ieders lippen in Libanon.

Kholud, die vrijwel altijd een hoofddoekje draagt om uiting te geven aan haar geloof, en haar geliefde Nidal hebben beiden een islamitische achtergrond, maar behoren tot twee verschillende denominaties: de één is sjiitisch en de ander soennitisch. Ze raakten verliefd op elkaar en wensten te trouwen, maar net als in alle andere Arabische landen worden ook in Libanon kwesties zoals huwelijk, scheiding en erfenis geregeld door de specifieke wetgeving van iedere religieuze groepering zélf.

Interconfessionele huwelijken worden hierbij traditioneel altijd sterk afgeraden, tenzij een van beide partners zich bekeert.

Dit betekent dat er in geen enkel Arabisch land wetgeving is inzake een civiel of burgerlijk huwelijk. Bekend was echter dat er in Libanon ”huwelijkstoerisme” bestaat, waarbij trouwlustige stellen met een verschillende religieuze achtergrond naar Cyprus reisden om daar hun burgerlijk huwelijk te laten registreren.

In november 2012 echter hielden Kholud en Nidal een ceremonie in Libanon zelf, waarbij ze een burgerlijk huwelijk sloten. Dit gebeurde met de wederzijdse toestemming van de ouders in het huis van Kholud, waarbij haar broer optrad als getuige.

Toen het opzienbarende nieuws over dit eerste burgerlijk huwelijk in de geschiedenis van Libanon bekend werd, ontwikkelde het zich tot een onderwerp binnen Libanon dat zelfs de Syrische burgeroorlog naar de achtergrond leek te dringen.

Het hield alle sociale netwerken in Libanon bezig, waarna ook de Libanese politici zich ermee gingen bemoeien. De Libanese president Suleiman liet via Twitter weten dat „het civiele huwelijk de eenheid van het multiconfessionele Libanon zou versterken.” Veel Libanezen stemden hiermee in en spraken de hoop uit dat het burgerlijk huwelijk het dodelijke sektarisme kan overwinnen dat momenteel Arabische landen ontwricht.

Deze verhitte discussie was precies wat Kholud en Nidal beoogden, omdat ze met hun civiele huwelijk proberen in Libanon nieuwe jurisprudentie af te dwingen.

Het tweetal blijkt in het diepste geheim meer dan een jaar bezig te zijn geweest met het scheppen van de voorwaarden die een burgerlijk huwelijk mogelijk moesten maken.

Zoals in alle andere Arabische landen wordt ook in Libanon iemands geloof vermeld op het identiteitsbewijs (ID). Als eerste stap wisten Kholud en Nidal via een Libanese rechtbank te regelen dat hun soennitisch en sjiitisch geloof werd verwijderd van hun ID, wat betekende dat ze juridisch niet langer vielen onder de zeggenschap van hun respectievelijke religieuze denominatie.

Vervolgens eisten ze als „seculiere Libanese burgers” en niet als lid van een bepaalde geloofsgroep hun recht op om in het huwelijk te treden.

President Elias Hrawi had reeds in 1998 in Libanon een wet ingediend die een civiel huwelijk mogelijk moest maken, maar werd indertijd gedwongen zijn wetsvoorstel ijlings in te trekken na zware kritiek van vrijwel alle Libanese christelijke en islamitische leiders.

Deze gevoelige kwestie is nu opnieuw opgelaaid en de zittende (soennitische) premier Mikati liet reeds weten te weigeren het onderwerp te bespreken binnen het kabinet. Ook in de rest van de Arabische wereld is het nieuws over het eerste civiele huwelijk in Libanon doorgedrongen, waarbij iedereen het grote belang van dit vraagstuk begrijpt.

Islamitische tegenstanders stellen dat hiermee de islamitische wet (sharia) wordt omzeild. In het geval van Kholud en Nidal betreft het nog twee moslims – zij het van verschillende denominaties. Maar wat als een christelijke jongeman in het huwelijk treedt met een islamitisch meisje – iets wat door de sharia streng wordt verboden? Om vervolgens na de voltrekking van het burgerlijk huwelijk een gezamenlijke religieuze ceremonie te houden? Een gruwel in de ogen van islamitische rechtsgeleerden.

Maar ook binnen christelijke milieus in Libanon was er veel kritiek te horen op het civiele huwelijk, waarbij sommige stemmen somber voorspelden dat dit de genadeslag zou betekenen voor het christendom in de Arabische wereld.

Anderen bestreden dit echter, en verwezen naar een feit waar Arabische christenen liever over zwijgen. Bekend is namelijk dat jaarlijks nogal wat christelijke vrouwen zich tot de islam bekeren – louter om zo via een islamitische rechtbank te kunnen scheiden omdat dit niet mogelijk is bij christelijke rechtbanken.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer