Poetin wil dat de geestelijkheid ouders instructies geeft en hen aanspreekt als ze tekortschieten in hun pedagogische taak. Deze bemoeienis van de kerk moet volgens het Russische staatshoofd leiden tot een evenwichtiger vorming van de jeugd van zijn land.

Wie niet beter weet, zou verwonderd en dankbaar zijn. Waar vind je nog een staatshoofd dat vindt dat de invloed van de kerk van belang is bij de opvoeding van jongeren? Heeft zich bij Poetin een ingrijpende verandering in zijn leven voorgedaan?

Dat laatste is waar. Ruim twintig jaar geleden, in de tijd van het communisme, was Vladimir Poetin geheim agent. In die functie was hij op zijn minst beroepshalve tegen elke mogelijke invloed van de kerk op het openbare leven en zeker tegen invloed van de kerk op de jeugd. Nu roept hij van de daken dat de kerk ook invloed moet zien te krijgen op de opvoeding van jongeren.

Toch is het een misrekening te denken dat de oproep van Poetin positief geduid moet worden. Natuurlijk is er niets mis mee als de overheid de kerk vraagt een bijdrage te geven aan de vorming van de jeugd. Integendeel, de kerk is er onder andere om de jongeren te helpen in hun ontwikkeling.

Maar Poetin heeft wel een heel 
speciaal oogmerk met zijn wens. Hij 
wil dat de kerk gezinnen zoda-
nig beïnvloedt dat de kinderen opgroeien als goede nationalisten. 
Daar gaat het hem om.

Dat kinderen via onderwijs en opvoeding een zekere mate van vaderlandsliefde wordt bijgebracht, is zeker niet verkeerd. Dat er in kerken voorbede wordt gedaan voor de overheid is evenmin af te keuren. Maar de kerk is er niet om ouders te stimuleren in de opvoeding meer aandacht te gaan geven aan vaderlandsliefde, laat staan aan nationalisme.

De kerk heeft primair een geestelijke taak. Mensen wijzen op de plicht om God en naaste volkomen lief te hebben en hen daarbij ook de weg te wijzen waardoor deze onmogelijke opdracht toch vervuld kan worden. Daar spreekt Poetin niet over.

Voor Poetin is de kerk er niet om haar geestelijke taak te vervullen. Ze is voor hem een instrument om het Russische nationalisme, de onmatige verheerlijking van de Russische staat en het Russische volk te stimuleren. Daar moet de kerk nooit aan mee willen doen.

De tragiek van de Russische geschiedenis is dat in het verleden tsaren erin slaagden de kerk naar hun hand te zetten en voor hun politieke karretje te spannen. Mede daardoor heeft de Russisch-Orthodoxe Kerk een negatief imago gekregen bij veel Russen. En begrijpelijk. Als de kerk zich dienstbaar stelt aan de macht van de staat, krijgt de kerk het zwaar.

De kerk heeft een eigen taak: mensen de boodschap van de Koning van de koningen brengen. De kerk spreekt van een ander vaderland, niet op deze aarde, maar eeuwig in de hemel. Zolang Poetin daar niet over spreekt, moet de Russische-Orthodoxe Kerk gepaste afstand bewaren.