Dat staat te lezen in de rijk geïllustreerde herdenkingsbundel ”Wat zijn u deze stenen”, die ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de gereformeerde gemeente Apeldoorn verscheen.

Het is niet de eerste keer dat er over de geschiedenis van de gereformeerde gemeente van Apeldoorn geschreven wordt. Ook bij het 50-jarig bestaan van deze gemeente verscheen er een herdenkingsboek. Was dit eerste boek chronologisch van opzet, bij het samenstellen van de nu verschenen bundel is gekozen voor het behandelen van plaatselijke geschiedenis aan de hand van een aantal thema’s. Volgens de samenstellers heeft dat als voordeel dat de lezer per hoofdstuk kennis kan nemen van de complete historie van één aspect. Behandeld worden onder andere Woordverkondiging, geestelijk leven, catechese, kerkgebouw, diaconie, verenigingen en zending en evangelisatie.

Veel mensen hebben aan het boek meegewerkt. Dat betreft niet alleen het schrijven van de hoofdstukken, maar ook het maken en verzamelen van foto’s en de informatie daarover. Om doublures met de vorige herdenkingsuitgave zo veel mogelijk te voorkomen is in deze bundel het accent gelegd op de laatste 25 jaar.

De Apeldoornse gemeente heeft een opmerkelijk lange voorgeschiedenis. Al in 1914 werden er in Apeldoorn kerkdiensten van de Gereformeerde Gemeenten gehouden. Vanaf 1927 gebeurde dat in een eigen kerkgebouwtje aan de Rustenburgstraat dat eigendom was van de classis Barneveld. Pas in 1937 werd er een gemeente geïnstitueerd, die vier jaar later het kerkgebouwtje overnam.

Nadat dit gebouw te klein was geworden en uitbreiding op de bestaande locatie niet mogelijk bleek, werd er rond 1959 een nieuw kerkgebouw aan de Graaf van Lijndenlaan gebouwd. Dit gebouw is –zij het met verbouwingen in 1972, 1982, 2006 en 2012– nog steeds de plaats van samenkomst van de gemeente.

In 1961 kreeg de gemeente voor het eerst een eigen herder en leraar in kandidaat G. Schipaanboord. Deze diende de gemeente tot 1969. In die periode groeide de gemeente sterk, van 600 naar 900 leden. Na een vacante periode van 16 jaar, werd ds. J. M. Kleppe in 1981 de tweede predikant van de gemeente. Deze bleef tot 1985. Na hem werd de gemeente nog gediend door ds. J. S. van der Net (1991-2001) en ds. C. J. Meeuse (2002-2006). Sinds het vertrek van laatstgenoemde is de gemeente vacant.

Niet alleen predikanten, ambtsdragers en in allerlei verbanden actieve gemeenteleden treden in het boek naar voren, ook aan de ”stillen in den lande” wordt aandacht geschonken. In de tweede helft van het hoofdstuk ”Geestelijk leven” wordt van een aantal personen –zij het fragmentarisch– iets meegedeeld van de genade die in hun leven verheerlijkt was. Opmerkelijk is dat veel van de genoemde personen hun kerkelijke wortels buiten de Gereformeerde Gemeenten hadden. Zij voelden zich aangetrokken tot de bevindelijke prediking in de Apeldoornse gemeente.

In de loop der jaren veranderde het karakter van de Apeldoornse gereformeerde gemeente enigszins. De forse instroom van buiten door de komst van Philips, diverse rijksdiensten, het Reformatorisch Dagblad en de Fruytierscholengemeenschap naar Apeldoorn was daar mede debet aan. Daarbij verloor de gemeente iets van het typisch Veluwse behoudende karakter. Ze kreeg een meer eigentijdse uitstraling en er ontstonden liggingsverschillen. Rond 2000 leidde dat tot een uittocht van enkele honderden leden naar andere kerkgenootschappen. Dit had vooral te maken met de prediking. Het siert de samenstellers dat ze deze problemen niet verzwegen hebben. Er is geprobeerd een reëel en eerlijk beeld neer te zetten.

Boekgegevens

Wat zijn u deze stenen? 75 jaar Gereformeerde Gemeente Apeldoorn, 1937-2012, H. Folmer e.a.;
uitg. De Banier, Apeldoorn, 2012; 978 90 336 3314 0; 256 blz.; € 24,90.