Kristalwinkel Leerdam in rep en roer om Oranjevaasje
LEERDAM – „Het is een gekkenhuis. Wat een bedrijvigheid!” Henrïëtte Vink van Royal Leerdam Crystal heeft er de handen vol aan. De telefoon staat roodgloeiend, bezoekers en pers bestoken haar met vragen en tussendoor helpt ze met de verkoop en trakteert ze bezoekers van de Leerdamse glasfabriek op oranjetompoezen en oranjebitter. „We moeten allemaal de handen uit de mouwen steken.”
Aanleiding voor alle drukte is de presentatie van een nieuw Oranjevaasje, dat belangrijke gebeurtenissen in de koninklijke familie markeert. Het vaasje is het vijftiende sinds 1927, toen het eerste exemplaar verscheen ter gelegenheid van de achttiende verjaardag van prinses Juliana. Haar honderdste geboortejaar, op 30 april 2009, vormde de aanleiding voor het vorige vaasje dat verscheen. De 75e verjaardag van koningin Beatrix was voor Royal Leerdam Crystal reden voor het vervaardigen van een nieuw Oranjevaasje.
„Het kan raar lopen”, lacht Vink. „We zijn al maanden bezig om alles te regelen en voldoende publiciteit te krijgen, en dan laat op het laatste nippertje de koningin weten dat ze aftreedt. Sindsdien is alles in een stroomversnelling geraakt. We hadden gisteren al honderden bestellingen binnen en de winkel staat vol kopers. We worden bedolven onder de mailtjes. Kranten, radio en televisie staan om de haverklap op de stoep.”
De vaasjes hebben overigens nooit over aandacht te klagen gehad. „Ook in 2009 stonden de kopers in rijen voor de deur. Sommigen brachten toen zelfs de nacht op ons parkeerterrein door om er zeker van te zijn dat ze een vaasje zouden bemachtigen. En dan het liefst nog met een laag nummer.”
Vaasje nummer één is voor koningin Beatrix –het wordt per koerier naar Paleis Noordeinde gebracht– nummer twee gaat naar commissaris van de Koningin Franssen en nummer drie wordt overhandigd aan burgemeester Molkenboer van Leerdam. „Grappig”, merkt Vink op. „Alle drie treden ze af. Nou ja, burgemeester Molkenboer vertrekt naar Woerden, maar het is toch apart.”
Vanaf nummer vier zijn de vaasjes te koop in de kristalwinkel. Sommige bezoekers zijn op zoek naar een bepaald getal –veertig of vijftig bijvoorbeeld– om bij een jubileum cadeau te doen. En een laag nummer is doorgaans meer in trek dan een hoog getal. Bij nummer duizend stopt de serie. „Al zouden we er wel 10.000 kunnen verkopen. Zeker nu. Maar dat is de bedoeling niet. Alle vaasjes verschijnen in een kleine oplage. Het is een ”serica”, en daarbij wordt in overleg met de ontwerper bepaald hoeveel er gemaakt worden. Het moet wel een beetje exclusief blijven. Er zijn nooit meer dan 2500 exemplaren in een serie geblazen.”
Verzamelaars die deze week te laat komen, zijn aangewezen op Marktplaats of glasbeurzen. „De vaasjes zijn nu te koop voor 159 euro. Ik verwacht dat de prijs straks zes, zeven keer over de kop gaat. Liefhebbers hebben er zeker 1000 euro voor over. Een kwestie van vraag en aanbod.”
De vaasjes zijn ontworpen door Menno Jonker en worden in de Leerdamse kristalfabriek door meesterblazers „handgevormd en mondgeblazen. Daarvoor wordt ”cristal supérieur” gebruikt, het meest zuivere kristal van Europa.” Vink praat bijna verliefd over de vorm van het nieuwe vaasje. „Jonker heeft zich laten inspireren door de allereerste exemplaren, de Oranjeappeltjes. Er zijn drie cirkels in verwerkt. Al moet ik zeggen dat dat op de tekentafel beter is te zien dan in het echt. Ik kan er eigenlijk maar twee ontdekken.”
Donderdag en zaterdag biedt Royal Leerdam Crystal speciale ”Oranje boven”-rondleidingen aan. Jonker is aanwezig om tekst en uitleg te geven. „We concentreren ons deze dagen volledig op dit vaasje. Als straks de rust is weergekeerd, wacht het volgende project. Op 30 april presenteren we ons zestiende vaasje, vanwege de troonswisseling. Twee nieuwe Oranjevaasjes in drie maanden: dat is uniek. Het grappige is dat het ontwerp voor dat tweede vaasje al een paar jaar klaarligt. We verwachtten dat de koningin binnen niet al te lange tijd terug zou treden.”