Toch zou ik de justitiële tik op mijn vingers deemoedig hebben ondergaan als het controlerend apparaat ook zo scherp zou letten op andere euveldaden op het rijkswegennet. Maandag had ik een afspraak ergens in Zuid-Holland en daar gold code oranje. Daarvoor werd zondagavond op het Journaal al gewaarschuwd, zo heb ik begrepen. Wie maandagochtend de autoradio aanzette, hoorde om de haverklap diezelfde boodschap. Bovendien staan in genoemde provincie om de zoveel kilometer manshoge digitale waarschuwingsborden.

Desondanks presteerden tal van kamikazepiloten het om met de snelheid van het licht over de linkerbaan te zoeven. De gevolgen mochten de weggebruikers die deze ochtend wel bij hun volle verstand waren, even later aan den lijve ondervinden. Als gevolg van een ongeluk was de weg volledig geblokkeerd. Niet alleen daar trouwens. Het was volgens de man van de verkeersinformatie één grote chaos. Eén keer raden hoe dat komt. Van mij mogen ze bij ieder hectometerpaaltje een flitser neerzetten als justitie voortaan ook jacht maakt op dit soort gajes. In mijn langdurige carrière als automobilist heb ik daar helaas nog niet veel van kunnen bespeuren.

Nog zoiets. Enkele maanden geleden reed ik vanaf de uitrit van een benzinestation op een tweebaansweg de andere weghelft op. In de verte zag ik een politiewagen naderen die me vervolgens tot staan bracht. Geen idee wat ik op mijn kerfstok had. Ik bleek over een doorgetrokken streep te hebben gereden. Schade: 226 euro. Ik zei dat ik vast niet de enige was, omdat ik daar voortdurend mensen zie keren. Klopt, zei de politieman. „Als we daar een kwartiertje staan, hebben we zo een boekje vol.” Ik stond perplex. Zo haalt justitie haar centen op. Overal flitsautootjes stationeren, posten op punten waar iedereen de mist in gaat en dan al die brave borsten een poot uitdraaien.

Niet zo raar dat het respect voor de rechtsstaat op die manier pijlsnel daalt. Want het is niet alleen justitie die haar imago te grabbel gooit, ook de rechterlijke macht lijkt af en toe volledig de weg kwijt. Kort na de jaarwisseling moest een aantal raddraaiers via supersnelrecht voor het hekje van de Haagse rechtbank verschijnen. Ze hadden hulpverleners belaagd, toch een vrij ernstig delict zou je zeggen, maar de dienstdoende rechter kon zich er, afgaande op de beelden van het NOS Journaal, niet echt druk over maken. De heren moesten het voortaan niet meer doen, was zijn reactie. Ze kregen een taakstraf. Een van de veroordeelden bekende openhartig voor de camera dat de straf hem alles was meegevallen. De boodschap aan het Nederlandse volk was duidelijk: ga gerust eens lekker los.

Nog schokkender was natuurlijk het bericht van deze week over een gewelddadig type dat iemand in Hardenberg met een karateslag een gebroken kaak, een scheur in zijn schedel en een hersenschudding had bezorgd. Ook hij kwam met een taakstraf weg. Zelf heb ik diverse keren kunnen volgen wat dat betekent. Zo iemand wordt bijvoorbeeld bij een kringloop geplaatst en gaat dan mee op de bus om spullen op te halen. Dat doen doorgaans vrijwilligers en dan puur voor hun plezier. Je krijgt als taakgestrafte een lekker bakje koffie, als er iemand jarig is, deel je in het gebak en vaak is het bij zo’n organisatie ook nog beregezellig.

Deze week doken ook beelden op van een gruwelijke mishandeling van een onschuldige voorbijganger in het uitgaansleven van Eindhoven door een groepje heetgebakerde jongelui uit België. Het filmpje, afkomstig van een gemeentelijke camera, is niet om aan te zien. Je maag keert zich werkelijk om. Ieder weldenkend mens die zulke beelden tot zich neemt, zal de daders het liefst een jaartje of vijftien opgeborgen willen zien. Toch zou het me niet verbazen als die agressievelingen straks gewoon wegkomen met een paar weken de vloer vegen in een bejaardenhuis. Dat is de rechtsstaat anno 2013.

En dan het commentaar van een deskundoloog in een uitzending van Een Vandaag van dinsdag. Nadat de man het filmpje had bekeken, merkte hij op het zo interessant te vinden dat de andere betrokkenen zich lieten meeslepen door het kereltje dat begon. Uit niets bleek dat hij geschokt was. Ook uit de rest van zijn reactie kwam op geen enkele manier naar voren dat hij het een ernstig incident vond. Het aantal gewelddadigheden in het uitgaansleven viel volgens hem best wel mee en ook de aard ervan moesten we maar niet overdrijven.

In de VS hebben ze dat beter begrepen. Daar ondergaan ontspoorde jongeren een heropvoeding in speciale kampen. Alles wat er misging met het aanleren van discipline wordt daar gerepareerd. Wel meneer de deskundoloog, dat is wat ik interessant vind.