„Gesprek balanceert bij Loket Levensvragen tussen vriend en psycholoog”
AMSTERDAM – De protestantse kerk Amsterdam (PKA) heeft sinds kort een Loket Levensvragen. Mensen die om wat voor reden dan ook behoefte hebben aan een goed gesprek, kunnen hier terecht.
Je hoeft niet te geloven om gebruik te maken van pastoraat en andere diensten van het Loket Levensvragen, maar een financiële bijdrage is welkom. Want binnen drie jaar moet het loket zichzelf kunnen bedruipen, zegt coördinator Arjette Kuipers (32).
Waar komt dit idee vandaan?
„Een van de predikanten van de protestantse kerk Amsterdam, ds. Margrietha Reinders, is eigenlijk de geestelijk moeder van dit project. Toen een gebouw van de protestantse kerk in Oud-West moest sluiten, ging ze de straat op om met mensen te praten. Daar ontdekte ze dat er veel nood is onder de mensen, maar dat ze de weg naar de kerk niet weten te vinden. Daaruit is het idee voor een Loket Levensvragen ontstaan.”
„Levensvragen” klinkt behoorlijk breed.
„Klopt, maar het gaat wel om de diepere dingen, de serieuzere zaken die mensen bezighouden. Het kunnen positieve vragen zijn, zoals: Welke kant wil ik op met mijn werk; hoe houd ik mijn relatie goed; hoe vul ik mijn leven in? Negatieve vragen zijn er ook. Bij baanverlies, ziekte of als mensen iemand verliezen. Dan kunnen mensen van slag zijn. Ze hebben niet meteen een psycholoog nodig, maar hun vrienden staan soms met de mond vol tanden. De gesprekken van het Loket Levensvragen kunnen het gat opvullen dat daartussen zit.”
Op de site kun je je aanmelden voor een goed gesprek en ook voor een cursus of activiteit. Welke diensten bieden jullie precies aan?
„De kern bestaat inderdaad uit het voeren van goede gesprekken. We hebben op dit moment een netwerk van achttien pastores uit de protestantse kerk die hebben aangeboden dat naar hen kan worden doorverwezen. Naast gesprekken bieden we ook de begeleiding van rituelen aan. Daar is de kerk traditioneel goed in: trouwerijen, uitvaarten. Een andere dienst hebben we spiritualiteit genoemd. Het gaat om een lijst met plekken waar je tot jezelf kunt komen, bijvoorbeeld in kerken die open zijn. Ook worden mensen geattendeerd op Bijbelklassen zoals die bijvoorbeeld functioneren op de Zuidas, waar momenteel 200 mensen aan meedoen.
Wat nog in ontwikkeling is, is het gedeelte cursussen over levensvragen. Daarbij valt te denken aan een datingcursus, een rouwgroep waarin mensen bij elkaar kunnen komen, cursussen rond werk en zingeving. Maar dat is nog in ontwikkeling. We zitten in de pilotfase. De bedoeling is dat we ons aanbod ook gaan testen met ”mystery guests”, onafhankelijke personen vanbuiten, om zo zinvolle feedback te krijgen.”
Op de site ”Goed gesprek gehad?” is ook een button van iDealbetalen zichtbaar. Hoe zit dat, zijn er kosten aan de hulp verbonden?
„We zijn aan het experimenteren met betalingsvormen. Als je lid bent van een kerk, betaal je toch al een vaste bijdrage en kun je gratis gebruikmaken van pastoraat. Als je geen lid bent, geldt voor gesprekken als eerste uitgangspunt dat we toegankelijk willen zijn voor iedereen. Maar we gaan niet uit de weg dat ons werk geld kost. Daarom geven we mensen de mogelijkheid om een vrijwillige bijdrage te doen. Mensen vinden het ook fijn dat dat kan. Pas hadden we iemand die vijf keer langskwam. Die vond het gek dat het niets kostte. En voor trouwerijen en uitvaarten voor niet-leden hebben we een vast tarief van 500 euro. In de pilotfase onderzoeken we ook het financiële aspect. Kunnen we onszelf bedruipen met de giften of zijn er andere geldbronnen nodig? Dat is dus best spannend, ja.”
Sinds wanneer is de website online? Hebben jullie al aanvragen gehad?
„We zijn sinds half december online. We hebben een aantal vragen gehad, voor een groot deel via het burennetwerk, een netwerk van „goede buren” die praktische dingen voor elkaar opknappen. Zelf zijn we nog maar net met de pr begonnen. Via Twitter, LinkedIn en Facebook hopen we dat het aantal vragen groeit. Zojuist heb ik weer iemand doorverwezen, een vrouw, moeder van een paar kinderen die met verlies te kampen heeft. Ze wilde graag een ontwikkeld iemand om mee te praten, en ik kon haar doorverwijzen naar een van onze pastors.”
Mikken jullie op hulp voor de korte of de langere termijn?
„Wat de gesprekken betreft hangt het ervan af wat iemand wil. Het kan één gesprek zijn, of vijf, misschien groeit de begeleiding wel uit tot een periode van twintig jaar. Het mooie van onze dienstverlening is dat die in principe niet aan een termijn gebonden is, in tegenstelling tot hulp van een psycholoog.”
Wat is jullie verhouding tot officiële hulpverleningsinstanties? Verwijzen jullie door? Wat kunnen jullie wel aan en wat niet?
„Wij doen geen psychologische behandeling. Het is pastoraat, dus laagdrempelige hulp. De uitkomst kan natuurlijk wel zijn dat de dominee zegt: U hebt een psycholoog nodig. In dat geval verwijst de huisarts door. Wij zijn aanvullend. Sommige mensen zijn ook al in behandeling, en willen daarnaast graag gesprekken bij ons. Dat kan ook.”
Is het ook de bedoeling om mensen de kerk in te krijgen?
„Nee, dat is niet het doel. Dat is ook het nieuwe aan deze opzet. De kerk biedt deze dienst aan omdat we geloven dat het in onze missie past, namelijk de liefde van God gestalte geven, zonder verdere belangen. Geef, en je zult ontvangen: daar vertrouwen we op.”
Aan het initiatief doen zo’n achttien pastores mee. Wat is hun motivatie, waarom willen ze dit?
„Vooraf vond ik het erg spannend of ze hun medewerking toe zouden zeggen, omdat ik bang was dat ze er geen tijd voor zouden hebben. Maar deze predikanten zeiden: Natuurlijk zijn we er voor de buurt, voor de mensen om ons heen. Dat gebeurt al, we hebben al gesprekken met mensen die geen kerklid zijn, maar wel hun hart komen uitstorten. Wat dat betreft is het Loket Levensvragen alleen een duidelijker formulering van een taak die pastores toch al hadden.”
In hoeverre is dit nieuw? Bouwen jullie voort op vergelijkbare initiatieven in Nederland of het buitenland?
„In Den Haag hebben vijf predikanten een paar jaar geleden de website pastoralediensten.nl opgezet. Het basisidee daarvan is hetzelfde. Wij hebben een extra slag gemaakt met toegankelijk taalgebruik. Ook is onze pool van predikanten groter. Het bleek dat daar vooral verzoeken kwamen voor het verzorgen van bruiloften en uitvaarten.”
Dit is een initiatief in Amsterdam. Waar moeten andere plaatsen en regio’s op letten als ze ook zoiets willen opzetten?
„Je moet goed kijken naar de context waarin je functioneert. Zijn er andere kerken waarmee je kunt samenwerken? Verder zou ik zeggen: Praat zo veel mogelijk met mensen die niet geloven, om achter hun vooroordelen te komen en ook om te zien waarin ze je waardevol vinden, om te zien wat je zelf was vergeten.”
Lees ook:
