Politiek

Uit SGP-boek steekt bladwijzer

Er zijn pessimisten en optimisten. Tot die laatste categorie behoort wetenschapper dr. H. A. Post. Sprekend over het thema ”SGP en vrouw” liet hij deze week optekenen: „Voorstanders in de SGP-achterban van vrouwen in de politiek zullen tevreden zijn dat het eindelijk zover is en dat de discussie over het vrouwenstandpunt eindelijk een keer kan worden afgerond.” En ook: „De partij raakt in elk geval van de karikatuur af dat ze altijd wordt geassocieerd met het vrouwenstandpunt.”

18 January 2013 22:49Gewijzigd op 15 November 2020 01:26
Verstand. Foto ANP
Verstand. Foto ANP

Op deze stelling van Post valt veel af te dingen. En zij behoeft op zijn minst nuancering.

Dat de SGP, als de partijleden op 16 maart hun hoofdbestuur volgen, voorlópig van de vrouwen­kwestie af is, is aannemelijk. Om te beginnen reageerden partijen in de Tweede Kamer deze week in doorsnee positief. PvdA-Kamerlid Heijnen realiseerde zich zelfs, zo zei hij in deze krant, „dat dit voor de christenbroeders heel veel moed en inspanning heeft gevergd.” Een Kamerdebat achtten de meeste woordvoerders niet noodzakelijk.

Maar wat belangrijker is, minister Plasterk van Binnenlandse Zaken, met wie de SGP de achterliggende maanden regelmatig heeft afgestemd, toonde zich tevreden over de stap die de SGP wil gaan zetten. Hij was er nota bene „blij” mee en achtte een ingrijpen door de regering nu „juridisch niet meer noodzakelijk.”

Dat Plasterk, toch niet echt een vriend van de SGP, oprecht opgelucht is, kunnen we gerust geloven. Zijn ministerie zat de achterliggende jaren met de kwestie in de maag. En ook hijzelf voelde zich als bewindsman beslist niet op zijn gemak in de positie waarin het Proefprocessenfonds Clara Wichmann hem had gemanoeuvreerd. Politieke partijen behoren immers de regering te controleren? Als een kabinét een partíj onder controle probeert te krijgen, is dat –dat beseffen ook seculiere politici– de wereld op zijn kop. Nog altijd resoneert aan het Binnenhof de uitspraak van de vroegere D66-staatssecretaris Verstand, die ooit opmerkte dat het ingrijpen in de interne huishouding van politieke partijen „thuis hoort in totalitaire regiems.”

Even rust dus. Dat betekent echter niet dat de SGP nu van deze kwestie verlost is. In de eerste plaats niet omdat er in de samenleving een groep fanatieke drijvers bestaat die niet rust voordat zij elke vorm van vermeende vrouwen­discriminatie hebben uitgeroeid. Zij zullen, vroeger of later, opnieuw gaan ageren tegen de zin die de SGP nog altijd in haar beginsel­programma heeft staan, namelijk „dat de vrouw het regeerambt niet toekomt.”

In de tweede plaats niet omdat de nu door de SGP gekozen constructie een hoge mate van innerlijke spanning kent: vrouwen weigeren mogen we niet, maar hen toelaten willen we niet. Een verbaal bouwsel dat zozeer onder druk staat, lijkt per definitie geen lang leven beschoren. Zoiets wringt, schuurt en knerpt. En zo’n constructie smeekt als het ware –alleen al puur theoretisch gezien– om het wegnemen van de spanning.

In de derde plaats zullen in de SGP-achterban de interne ontwikkelingen doorgaan. Constateerde C. S. L. Janse in 1985 nog in zijn proefschrift ”Bewaar het pand” dat van de door hem ondervraagde refoleerlingen 54,5 procent geen bezwaar had tegen een vrouwelijk Kamerlid, enkele jaren geleden gaf al 
70 procent van de SGP-jongeren aan er geen moeite mee te hebben als er voor de eigen partij een vrouw in het parlement zou komen.

Het ligt voor de hand dat, nu formele belemmeringen voor vrouwen als raadslid zijn weggenomen, er over niet al te lange tijd in deze of gene plaats ook daadwerkelijk een vrouw op de lijst zal komen. Dat zou zomaar kunnen gebeuren in bijvoorbeeld een grote stad, waar soms nauwelijks geschikte mannen voor deze functie voorhanden zijn. Als in zo’n situatie juist wel een dame beschikbaar is, wat dan te kiezen? Helemaal niet vertegenwoordigd worden in de raad of vertegenwoordigd worden door een vrouw?

Er is weinig fantasie voor nodig om te bedenken dat, als dit laatste gebeurt, de onrust in de SGP, waarin een substantieel deel nog steeds grote moeite heeft met vrouwelijke politici, opnieuw zal oplaaien.

Kortom, het boek ”SGP en vrouw” kán niet worden dichtgeslagen. Het kan hoogstens tijdelijk in de boekenkast worden teruggezet. Maar wie aan de zijkant kijkt, ziet de bladwijzer er nog uitsteken, op de plaats waar het over enkele jaren zo weer kan worden geopend.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer