Het SGP-hoofdbestuur presenteerde maandag een aanvulling op het algemeen reglement van de partij, met als kern dat de partij vrouwen niet kan weren van kandidatenlijsten vanwege hun vrouw-zijn. „Gelet op het arrest van de Hoge Raad van 9 april 2010 (…) kan artikel 10 van het Program van Beginselen (…) rechtens niet aan kandidaten worden tegengeworpen”, zo moet het extra artikel gaan luiden. Op zaterdag 16 maart beslist de partij of de toevoeging er daadwerkelijk komt.

De extra bepaling in het algemeen reglement ontkracht het beginselprogramma van de partij over de positie van de vrouw. In het genoemde artikel 10 van het beginselprogramma staat dat de vrouw het regeerambt niet toekomt.

Als de toevoeging er komt, kan de SGP geen praktische consequenties verbinden aan dit beginsel. Kunnen SGP-leden leven met deze spagaat en komen er nu snel vrouwen op kandidatenlijsten?

Het verleden leert dat SGP-kiesverenigingen de uitgestippelde lijn van het hoofdbestuur meestal volgen. Dat gebeurde ook tijdens discussies over het buitengewoon lidmaatschap voor vrouwen en het gewone lidmaatschap voor vrouwen in de afgelopen decennia.

De discussie in de partij zal gaan over de vraag of het hoofdbestuur de juiste route heeft gekozen. Was het niet beter om af te wachten waar de regering mee zou komen? De Hoge Raad gaf tenslotte aan de overheid de opdracht om met maatregelen richting SGP te komen. Het SGP-hoofdbestuur heeft er nu zelf voor gekozen om artikel 10 formeel-juridisch tussen haken te zetten.

De motivatie van het hoofdbestuur is dat als de overheid met maatregelen zou gaan komen, deze mogelijk nog verder zouden gaan. Bijvoorbeeld door verandering van de Kieswet waardoor er op kandidatenlijsten evenzoveel mannen als vrouwen moeten staan. In België en Frankrijk bestaat dit soort regels. Verder wilde het hoofdbestuur een dringend verzoek van de vorige minister van Binnenlandse Zaken, Spies, niet naast zich neerleggen om te kijken wat de partij zelf voor consequenties verbindt aan de uitspraak van de Hoge Raad. Dat zijn redelijke redeneringen die de doorgaans redelijke SGP’ers waarschijnlijk wel overnemen.

Wat verder zal helpen om het voorstel door de partij aangenomen te krijgen, is dat het hoofdbestuur de meest minimalistische invulling geeft aan de uitspraak van de Hoge Raad.

Ondertussen klemt de vraag of er nu snel vrouwen op SGP-lijsten komen. Formele belemmeringen zullen er straks niet meer zijn. De SGP wordt dan teruggeworpen op het laatste bastion, namelijk de innerlijke overtuiging van de leden. Als er geen vrouwen beschikbaar zijn als kandidaat, komen er ook geen vrouwen op lijsten. Zo eenvoudig is het.

Maar de praktijk is waarschijnlijk weerbarstiger. Binnen diverse kiesverenigingen bestaan weinig of geen bezwaren tegen vrouwen op kieslijsten. Wat verder telt is dat veel SGP-jongeren weinig bezwaren hebben tegen politieke participatie van vrouwen. Enkele jaren geleden bleek uit onderzoek dat 70 procent van de SGP-jongerenaanhang geen moeite heeft met een vrouwelijk SGP-Kamerlid. Op enig moment gaan jongeren van nu de dienst uitmaken in de partij van straks. Daarmee lijkt de komst van vrouwelijke SGP-politici een kwestie van tijd.