Dat blijkt uit een analyse van tuchtuitspraken door twee medewerkers van het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen dat het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde gisteren online heeft gezet.

Bij de tuchtcolleges –er zijn vijf regionale instanties en een centraal tuchtcollege voor hogerberoepszaken– werden in deze periode 2006-2011 jaarlijks 1368 tot 1676 klachten ingediend.

Om het aantal doorhalingen (de officiële term voor het schrappen van een arts) te achterhalen, doorzochten de onderzoekers niet alleen de openbare website tuchtrecht.nl van de overheid waarop tuchtuitspraken geanonimiseerd zijn weergegeven. Zij kregen ook toegang tot de interne databank Metis van de tuchtcolleges. Deze is niet openbaar.

Na het verwijderen van dubbeltellingen vonden zij dertien namen van artsen die uit het artsenregister zijn verwijderd. Deze sanctie is onherroepelijk en definitief, omdat ze ook behelst dat de geschrapte arts het recht op herinschrijving verliest.

De namen van deze artsen zijn als gevolg van een recente wetswijziging openbaar en te raadplegen via de website bigregister.nl. Dit overzicht omvat de periode van augustus 2003 tot en met 9 januari 2013 en telt 35 namen. Wat de reden van de doorhaling is, wordt overigens niet openbaar gemaakt.

De motivatie van de tuchtcolleges is wel bekend voor de dertien doorhalingen die de artsen op het spoor kwamen. Het betreft overigens vijf psychiaters, twee gynaecologen, twee intensivisten en vier basisartsen zonder specialisatie. Veelal, zo schrijven de onderzoekers, heeft de zwaarste tuchtmaatregelen te maken met een optelsom van drie overtredingen: onvoldoende dossiervoering in combinatie met medisch-technische fouten en een gebrek aan zelfreflectie, dan wel een attitude ten opzichte van het eigen handelen die vragen oproept.

Het al dan niet bewust voeren van een slecht dossier is niet alleen een tekortkoming op zich, het zorgt er ook voor „dat de waarheid niet of slechts met moeite boven tafel kan komen”, aldus de onderzoekers. Om die reden rekenen tuchtcolleges artsen deze nalatigheid extra aan.

Ook het bestaan van aanwijzingen dat de arts bij een lichtere maatregel ongestoord zal blijven doorgaan met zijn praktijken is een overweging om doorhaling te gelasten, zo blijkt uit het onderzoek. Het gaat dan met andere woorden om het voorkomen van recidivegevaar.

Artsen die een doorhaling zagen aankomen, konden tot voor kort kiezen voor een aantrekkelijke vluchtroute: akkoord gaan met vrijwillige uitschrijving en een verbod op herinschrijving, omdat zo’n verbod tot voor kort niet werd geregistreerd. Onder anderen ex-neuroloog Jansen Steur profiteerde daarvan.

Met ingang van 1 juli 2012 is deze maas in de wet gedicht.