Dit zei oud-minister E. Brinkman donderdagmiddag op een pensioencongres georganiseerd door pensioenverzekeraar Zwitserleven. De grote meerderheid van de bevolking denkt pas na het vijftigste jaar na over de oudedagvoorziening. Dit moet hoognodig veranderen, aldus Brinkman, die voorzitter is van de raad van bestuur van het ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland. „De AOW staat onder druk vanwege de vergrijzing: steeds minder werkenden moeten de premies opbrengen voor een groeiende groep senioren. Hoewel de burger zelf zijn pensioen bij elkaar spaart, loopt ook dit gevaar door de klappen die de pensioenfondsen de afgelopen jaren hebben opgelopen in hun beleggingsportefeuilles.” AOW en pensioen blijken onbetaalbaar te worden.

Brinkman, die tevens lid is van de Taskforce Ouderen en Arbeid, ziet het daarom als noodzaak dat burgers zich vroegtijdig gaan bijverzekeren. „Op de een of andere manier. Bij het bedrijfspensioenfonds of bij een particuliere verzekeraar. De overheid moet dit fiscaal aantrekkelijk maken. Dan snijdt het mes aan meer kanten.” Het zorgt er volgens Brinkman voor dat minder mensen later levenslang een beroep doen op overheidsbijstand en het draagt bij aan toekomstige inkomstenbelasting.

Een andere oplossing ziet de taskforce in het deeltijdpensioen, omdat de oudere werknemer er vaak behoefte aan heeft wat gas terug te nemen, eventueel in een gemakkelijker functie. Op die manier blijft hij langer in het arbeidsproces. „De consequentie kan dan zijn dat iemand eerder in zijn loopbaan wat langer en harder moet werken.” Ook de invoering van het middelloon- in plaats van het eindloonstelsel kan helpen om de kosten van het pensioenstelsel in de hand te houden.

Verder is vergroting van de arbeidsparticipatie gewenst: meer mensen die langer aan het werk blijven. Brinkman kritiseerde de kabinetsplannen, waarbij met ingang van 2005 het vroegpensioen financieel onaantrekkelijk wordt gemaakt. „In één klap VUT en prepensioen op losse schroeven zetten is onhandig, onnodig en onjuist”, zei de oud-minister. „Pensioenen zijn geen sluitpost van de begroting. Ze behoren omgeven te zijn met zekerheden en in elk geval met heldere afspraken en een betrouwbare naleving daarvan. Jongere werknemers zullen dan helemaal denken: Wat dan komt, dan zorgt.”

De Taskforce Ouderen en Arbeid zoekt naar oplossingen om ouderen langer aan de slag te houden en zal haar eindrapport vlak voor Kerst overhandigen aan minister De Geus van Sociale Zaken.

Om te bevorderen dat werknemers eerder over hun oudedagvoorziening nadenken, moet er allereerst vergelijkbare en inzichtelijke informatie beschikbaar komen. „Met één druk op de knop, want begrijpen begint met weten.” Brinkman voorziet dat mensen in de toekomst met hun pensioen meer risico lopen. Nu staat de uitkering vast, maar zij wordt op termijn te duur, denkt hij. Het zou goed kunnen dat een werknemer in feite zelf gaat beleggen met zijn premie-inleg en dat kan tot een onzekere uitkomst leiden.