Op de site www.klikvoorvrijheid.nl biedt Brand een overzicht van 51 gemeenten waar op dit moment gewetensbezwaarde ambtenaren werkzaam zijn. Ook stelt hij vast dat er in 132 van de in totaal 408 gemeenten ruimte is om zo’n ambtenaar te benoemen. „Dat wil zeggen dat daar geen geschreven beleid is om bepaalde trouwambtenaren te weren. In 163 gemeenten is die ruimte er uitdrukkelijk niet”, aldus Brand, die nog niet alle gemeenten heeft verwerkt.

Donderdag trad Brand –in het dagelijks leven onder meer „computerdienstverlener”– met zijn initiatief naar buiten. Met plaatsgenoot Jan Kuijers en enkele mensen die op de achtergrond willen blijven vormt hij een comité dat gewetensbezwaarde ambtenaren een steuntje in de rug wil geven en bruidsparen stimuleert bewust voor zo’n ambtenaar te kiezen.

Hoe is uw betrokkenheid op gewetensbezwaarde ambtenaren ontstaan?

„Ik heb de invoering van het homohuwelijk bewust meegemaakt en volg als SGP’er de ontwikkelingen sindsdien nauwlettend. Daarbij speelt mee dat ik in mijn omgeving twee weigerambtenaren ken. Nu de SGP geen deel meer uitmaakt van de gedoogconstructie van het kabinet lijkt het erop dat we de ruimte die er voor dergelijke ambtenaren nog is, verliezen. Het gaat erom spannen. We kunnen de ontwikkelingen rustig afwachten en over twintig jaar vaststellen dat de huidige groep is uitgestorven, maar ik wil het hoofd niet laten hangen.”

Werkt u zelf niet mee aan de stigmatisering van deze groep door consequent over weiger­ambtenaren te spreken?

„Weigerambtenaar is in 2011 verkozen tot woord van het jaar. Ik ben me ervan bewust dat het bedoeld was als scheldwoord, maar het is wel een duidelijke term. Soms kun je een scheldnaam ook als erenaam gaan opvatten. Weigeren is soms heel goed. Denk aan de vrienden van Daniël die in Babel weigerden te buigen voor het gouden beeld.”

Het COC vermeldt op zijn website al jaren welke gemeenten „weigerambtenaren” in dienst hebben. Wat voegt uw overzicht daaraan toe?

„Het COC, dat bakken subsidie ontvangt, zegt dat het niet in staat is de ontwikkelingen in alle gemeenten bij te houden. Het laatste halfjaar zijn er geen wijzigingen meer verwerkt. Het lijkt erop dat het COC er geen belang in ziet er nog veel aan te doen, omdat het meent de strijd al gewonnen te hebben. Mijn overzicht is vollediger en actueler. De focus is ook anders dan die van het COC. Ik geef aan waar er gelúkkig nog weigerambtenaren zijn.”

Wat beoogt u met de publicatie van uw inventarisatie?

„De site geeft burgers informatie. Bovendien willen we als comité aanstaande bruidsparen ertoe oproepen bewust te kiezen voor een weigerambtenaar. Het zou mooi zijn als het voor christenen een soort collectieve afspraak wordt te kiezen voor een trouwambtenaar die bij hun overtuiging past. Dat is allereerst een zaak van de bruidsparen zelf, maar we hopen dat hun ouders, familieleden en vrienden zo’n keuze ook nadrukkelijk willen stimuleren.”

Lang niet elke gemeente beschikt over een ambtenaar die homohuwelijken afwijst.

„Als een gemeente geen weigerambtenaar heeft, zijn er verschillende mogelijkheden. Een bruidspaar kan bijvoorbeeld een ambtenaar uit een andere plaats laten komen. De kosten worden dan alleen niet door de gemeente vergoed, dus die zal het paar zelf moeten betalen. Daarmee geeft het een signaal af dat dit voor hen belangrijk is. Als blijkt dat er veel vraag naar weigerambtenaren is, stimuleert dat een gemeente hopelijk zelf zo iemand aan te stellen.”

Hoe groot schat u de bereidheid van bruidsparen in om aan uw oproep gehoor te geven?

„Dat weet ik niet, maar ik verwacht zeker dat onze actie mensen aan het denken zal zetten. Dat hoeven niet alleen christenen te zijn. Er zijn bijvoorbeeld ook klassieke liberalen die geen voorstander van het verdwijnen van weigerambtenaren zijn.”