Besprekingen in de Senaat leverden zondag geen resultaat op. De twee partijen geven elkaar de schuld van het uitblijven van overeenstemming.

De tijd is bijna verstreken. Als er voor het begin van het nieuwe jaar geen compromis op tafel ligt, vervalt op 1 januari een groot aantal belastingvoordelen voor Amerikanen met een modaal tot hoog inkomen. Ook treden er automatisch zware bezuinigingen in werking. Bij dit alles gaat het opgeteld om enkele honderden miljarden euro’s.

De daling van de bestedingen waartoe dit zal leiden, kan ernstige gevolgen hebben voor de economische groei in de VS en, onder invloed daarvan, ook voor de groei in de rest van de wereld. Verder is er de kans dat bij geen oplossing de financiële markten later deze week heftig reageren.

Republikeinen en Democraten proberen kort voor het verstrijken van het ultimatum besluiten te nemen over onder andere de inkomens die te maken krijgen met lastenverzwaringen, over het al dan niet verhogen van bepaalde belastingen, zoals de erfbelasting en de heffing op dividend, en over besparingen op de sociale zekerheid.

Leider van de Republikeinse meerderheid in de Senaat Mitch McConnell zei zondagavond nog geen antwoord te hebben ontvangen op het voorstel dat hij zaterdag deed aan leider van de Democraten Harry Reid en waarmee hij hoopt de politieke impasse te doorbreken. McConnell liet verder weten vicepresident Joe Biden te hebben gevraagd de helpende hand toe steken.

„Ik maak me zorgen over het ontbrekende gevoel voor urgentie”, benadrukte McConnell. „Er is geen enkele kwestie die een onmogelijk breekpunt blijft; het breekpunt lijkt de bereidheid, een belang of de moed te zijn om een overeenkomst te sluiten.”

Reid op zijn beurt verklaarde met een tegenaanbod te willen komen, maar hier niet toe in staat te zijn. Hij zei desalniettemin „voorzichtig optimistisch” te zijn en deelde mee voortdurend in contact te staan met president Barack Obama.

Die beschuldigde in een interview met tv-zender NBC de Republikeinen ervan de Amerikaanse economie in de waagschaal te stellen. Hij voerde de druk in de richting van de Republikeinen op om concessies te doen. De president waarschuwde dat de schadelijke gevolgen op de financiële markten groot zullen zijn als er niet uiterlijk maandag een begrotingsdeal komt.

Hij drong er bij Congresleden op aan te beginnen bij het punt waar beide partijen het over eens zijn: voorkomen dat de middeninkomens te maken krijgen met belastingverhogingen. „Als we dat voor elkaar kunnen krijgen, is een groot deel van het probleem al weggenomen. Het voorkomt de ergst denkbare uitkomst. Daarna moeten er stevige onderhandelingen volgen over hoe we het begrotingstekort moeten verkleinen, de economie moeten laten groeien en banen kunnen creëren”, zei Obama.

Volgens hem hebben de leiders van de Republikeinen zijn eerdere pogingen om tot een veelomvattende overeenkomst te komen, verworpen. Hij voegde daaraan toe: „De voorstellen die ik de Republikeinen heb gedaan waren zo eerlijk, dat veel Democraten boos op me werden.”

Zondagavond kwam het Congres in een speciale zitting bijeen. Het was teruggeroepen van kerstreces. Het was pas de zestiende keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat de parlementsleden op zondag vergaderden. De vorige keer was op 21 maart 2010, toen er een cruciale stemming over de omstreden zorgverzekeringswet van Obama op de agenda stond. Een eventueel compromis over maatregelen om de fiscal cliff, het begrotingsravijn, te ontwijken, moet de steun krijgen van beide kamers van het Congres.