Om te beginnen was de rapporteur van het voorstel over euthanasie, Dick Marty, vanwege een verkiezingscampagne in thuisland Zwitserland deze week niet bij de zitting waarop zijn eigen rapport zou worden behandeld.Maar de afwezigheid van Marty was niet de belangrijkste reden om het rapport van de agenda af te voeren. Vorige week immers ging het Nederlandse Eerste-Kamerlid Dees (VVD) er nog van uit dat hij de presentatie zou verzorgen. Belangrijker was een uiterst kritisch advies van de commissie juridische zaken, dat onder leiding van de Britse socialist Kevin McNamara tot stand was gekomen.

„Dat advies heeft ons een beetje overvallen”, zegt de Nederlandse PvdA’er prof. Jurgens, lid van de commissie juridische zaken. „Bovendien kwam de procedure erg onder druk te staan, omdat het voorstel van Marty pas op 10 september was afgerond. Een onderwerp als dit kun je niet in haast afronden.” Jurgens was er niet van op de hoogte dat euthanasie op de agenda stond voor een bijeenkomst op 16 september en was ook niet bij die vergadering in het Schotse Edinburgh.

„Het stond gewoon op de agenda van de bijeenkomst waar Jurgens bij had kunnen zijn”, antwoordt de Britse Labour-parlementariër McNamara. „Men grijpt al deze misverstanden aan om het debat uit te stellen, terwijl de echte reden is dat er zo veel kritische amendementen zijn gekomen.”

McNamara is een „echte socialist”, zegt hij. „De staat moet het leven beschermen van de bevruchting tot het graf. Daarom ben ik tegen de doodstraf en tegen abortus. En zodoende vind ik ook dat Marty met zijn rapport bij het verkeerde principe begint. Hij had moeten beginnen bij het feit dat de staat het recht op leven moet beschermen. In plaats daarvan neemt hij zijn uitgangspunt bij allerlei veronderstellingen in de medische praktijk en de publieke opinie. Ten slotte wekt hij ten onrechte de indruk dat tegenstanders van euthanasie bekrompen zijn.”

Het rapport-Marty en de bijbehorende conceptresolutie „ondersteunen euthanasie”, meent McNamara. „Hij voert allerlei gegevens aan vanuit Nederland en Groot-Brittannië, zonder erbij te zeggen dat in Nederland gewoon mensen in hun slaap om het leven zijn gebracht. Tevens is er in Nederland natuurlijk een groot probleem vanwege het niet-melden van euthanasie. Om nog maar niet te spreken over druk die op patiënten en artsen wordt uitgeoefend om familieleden uit de weg te ruimen”, aldus Kevin McNamara.

Jurgens vindt dat zijn „dierbare collega Kevin op zijn zachtst gezegd eenzijdig” is in zijn reactie op de voorstellen. „Marty roept gewoon op tot een open discussie, zonder taboes. Die hebben we in Nederland ook altijd gehad, tussen voorstanders en religieuze tegenstanders. Zo moet het in Europa ook. Ook de discussiepunten die het VN-Mensenrechtencomité bij de Nederlandse wet heeft aangevoerd, namelijk dat euthanasie geen routine mag worden en geen ruimte moet geven aan misbruik, moeten we bespreken. Maar McNamara wil de indruk wekken dat buiten de twee landen waar euthanasie wettelijk is toegestaan, Nederland en België, euthanasie niet voorkomt. Terwijl het een feit is dat de meeste artsen binnen en buiten de biechtstoel erkennen dat de vraag aan hen is gesteld.”

Jurgens kan McNamara’s aarzelingen wel begrijpen, zegt hij. „Ook al vind ik zijn destructieve amendementen wel de Iers-Poolse versie van de aarzelingen. Ook de Duitse reserves kan ik begrijpen. Maar toen ik vorig jaar was gevraagd om de Nederlandse wet in een christelijk ouderentehuis in Bielefeld uit te leggen, zei 80 procent achteraf het eens te zijn met deze regelgeving. Vergeet niet dat een Nederlandse arts ook strafbaar is als hij zich niet aan de strikte regels houdt. Misschien is de barmhartigheid in het hele christendom uiteindelijk wel belangrijker als de bescherming van het leven”, aldus de katholiek Jurgens.

Ook Dees zegt zich te hebben gestoord aan de opstelling van McNamara. „Waarom waarschuwt hij niet tegen misbruik in landen waar helemaal geen regels zijn en er dus geen enkele garantie is tegen hypocrisie? Toch moeten we respect opbrengen voor de amendementen van de tegenstanders. Misschien is het wel zo dat het rapport van Marty te weinig benadrukt dat euthanasie geen alternatief is voor slechte zorg. En dat slechts de helft van de euthanasiegevallen in Nederland wordt gemeld, valt ook mij natuurlijk tegen.”

Alle partijen verwelkomen de adempauze. Dees: „Ik zie wel iets van beweging onder de tegenstanders. Wie weet kunnen we met enkele amendementen heel ver komen.”

McNamara is niet tegen pogingen om de tegenstellingen te overbruggen. „Maar over de botsende principes kunnen we natuurlijk geen consensus bereiken.”