In Urk is het een begrip: de ”peek”, oftewel vissortering. Een ploeg van zo’n 120 pekers sorteert in de visafslag wekelijks handmatig duizenden kisten vis, zoals tong en schol. Het sorteren gebeurt vooral op maandag en vrijdag. Niet zelden beginnen de pekers in het holst van de nacht. De mannen staan twee aan twee aan tafels en sorteren de vis op lengte. Traditiegetrouw vergaart menig peker tijdens het peken een maaltje vis om mee te nemen.

De Combinatie van Vissorteerders bestaat een halve eeuw. Donderdagavond werd de dvd ”50 jaar peken een begrip op Urk” gepresenteerd. „Dank aan de Heere dat Hij ons brood gaf tot onderhoud van onze gezinnen”, zei pekersvoorman Piet de Boer, die opende met gebed en Bijbellezing.

Visserijwethouder Ben Visser, die zelf zo’n twaalf jaar peekte en donderdagavond de dvd uitreikte, noemt de sorteerdersploeg een „dwarsdoorsnee van de Urker samenleving.” „Het is een uniek, hardwerkend gezelschap. Er werken mensen die op de 
visserijschool zitten, maar ook op een conservatorium.”

Een van de pekers is Tromp Visser. Hij doet de peekarbeid naast zijn werk als schoen­maker. „Zo heb ik genoeg inkomen.” Visser is blij met de peek. „Blik op oneindig, verstand op nul. Je hoeft niet te piekeren. Je doet het werk fluitend, zonder stress.”

Wat is een hoogtepunt in de halve eeuw vis sorteren? Jan Rein de Wit, een van de pekersvoormannen: „Je kunt denken aan een weekend waarin we 45.000 kisten vis wegwerken. Maar ik denk vooral aan de sfeer in de ploeg. Die bult vis moet weg. Dus aanpakken. Als je talmt, verdien je minder per uur.”

Jaren geleden zorgde visfraude voor roerige tijden in de visserijwereld. Ziet De Wit dat als een zwarte bladzijde in de geschiedenis van de sorteerdersploeg? „Nee. Soms had je wel het gevoel dat je illegaal bezig was. Als je werd gevraagd om ergens buiten de visafslag om vis te sorteren. Stuitend vond ik de graagte waarmee hard­werkende vissermannen werden aangepakt. Wel is het goed dat de fraude is aangepakt. Je kunt beter met open vizier je werk doen.”

Het zijn roerige tijden voor de pekersploeg. De Visveiling Urk heeft plannen om het sorteerwerk machinaal te gaan doen. De vis wordt dan niet meer op lengte, maar op gewicht gesorteerd. Wel moet de vis nog handmatig op een band worden geschoven. Momenteel wordt er proefgedraaid met de machine.

De pekersploeg maakt zich zorgen. „Het sorteren met een machine is niet sneller en bovendien duurder”, zegt De Wit. „Als die machine er zou komen, valt onze sorteerdersploeg uit elkaar. Dan verdwijnen er tientallen pekers.” De Wit verwijt directeur Visser van de Visveiling Urk nauwelijks te communiceren met de pekersploeg. Directeur Visser van Visveiling Urk wil nog niet kwijt of de machine er daadwerkelijk komt. „Er loopt nog een proef.” Visser stelt dat hij wel communiceert met de pekerscombinatie. „De vraag is hoe we voldoende sorteercapaciteit in stand houden tegen een betaalbare prijs. Voordeel van een machine is dat de sorteerders bijvoorbeeld geen tijd meer kwijt zijn aan het verschuiven van sorteertafels naar de stapels kisten, zoals dat nu gaat.” Inzet van een machine is volgens Visser goedkoper dan de huidige sorteermethode.