Erica Ritzema schreef onlangs een opinieartikel waarin zij betoogt dat het Nederlandse onderwijs geen oog heeft voor de unieke kleuterfase (RD 7-11). Wij zijn het met mevrouw Ritzema eens dat kleuters een aparte leeftijdsgroep vormen. Het leer- en leefklimaat van een groep kinderen wordt voor een groot deel gevormd in de kleutergroep en gaat mee door de hele basisschool. Dat vereist van de leerkracht een optimale en liefdevolle begeleiding.

De pabo besteedt daarom specifieke aandacht aan het onderwijs aan kleuters op het gebied van ontwikkelingspsychologie, pedagogiek en didactiek. Terecht stelt het werkveld ons de vraag of we hier voldoende aandacht aan besteden.

Samen delen we de visie op het belang van spel voor de ontwikkeling van het kind. Door en vanuit het spel leren kinderen spelenderwijs de spelregels van de grotemensenwereld. Driestar Hogeschool is dan ook voorstander van werken vanuit ontwikkelingslijnen en niet vanuit methodes en toetsing. Daarbij is het wel van belang dat de leerkracht goed zicht heeft en houdt op de ontwikkeling van dat spelende/lerende kind en deze nauwgezet volgt en noteert.

De pabo heeft een bredere taak dan de aandacht voor kleuters en jongere kinderen. We hechten eraan dat studenten zicht hebben op ontwikkelingslijnen van het spelende jonge kind naar het oudere, meer onderzoekende kind. De pabo leidt immers jonge mensen op die leerkracht willen en kunnen zijn over de hele breedte van de basisschool.

In het basisprogramma van de cursusjaren pabo 1 en pabo 2 leren studenten zicht te krijgen op de specifieke pedagogische en vakdidactische aanpak in een kleutergroep. Zij brengen dat tijdens de stage in de praktijk. In pabo 3 wordt er een leeftijdspecialisatie gemaakt. Bij de specialisatie jongere kind wordt er expliciet aandacht besteed aan de kleuterleeftijd. Studenten moeten een eigen thema uitwerken. Dit thema wordt gekozen uit de directe leefwereld van jonge kinderen en heeft een sociaal-culturele context die voor de kleuter/het jonge kind betekenisvol is.

Door op de rol van de leerkracht te focussen, ervaren de studenten dat de leerkracht een leidende, stimulerende en toevoegende functie heeft. Daarnaast brengt de leerkracht structuur aan in de inbreng van de kinderen. Samen wordt er gewerkt aan een uitdagende en betekenisvolle leeromgeving, waarin jonge kinderen zich al spelend verder ontwikkelen.

Driestar Hogeschool is zich volledig bewust van de unieke ontwikkeling die jonge kinderen op de basisschool doorlopen en heeft daar specifieke aandacht voor bij alle vakgebieden en op verschillende momenten in de opleiding. Zowel in de theoretisch setting van de modules als in de praktijk tijdens de stage.

De auteurs zijn respectievelijk coördinator jonge kind en manager aan de pabo van Driestar Hogeschool.