Brinkgreve, hoogleraar sociale wetenschappen aan de Universiteit Utrecht, schreef recent het boek ”Het verlangen naar gezag” (uitg. Atlas Contact). Net als de Rotterdamse schooldirecteur Richard Toes, auteur van het dinsdag verschenen ”Verweesde generaties”, verdiept ze zich in dé paradox van deze tijd: „Gezag is ouderwets, maar velen verlangen ernaar.”

„Mensen hebben een enorme behoefte aan structuur, duidelijkheid, houvast”, stelt Brinkgreve. „In de jaren zeventig, tachtig, negentig van de vorige eeuw is er veel overboord gegaan. Te veel. Daar komen we nu van terug. Mensen zoeken naar nieuwe vormen van gezag. Ze willen ingebed zijn, ergens bijhoren en zich ergens op kunnen richten.”

Gezag moet verdiend worden, stelt u.

„Ja, zorg dat je deskundig bent, dat je goed kunt communiceren, dat je persoonlijke aandacht voor anderen hebt, maar ook iets van jezelf durft te laten zien, zonder je hele ziel op tafel te leggen.”

Hoe doe je dat als ouders?

„Door veel aandacht voor je kinderen te hebben, gecombineerd met leidinggeven, want je blijft ouder. Zie je kind niet als beste vriend. Je moet er wel goed naar luisteren, maar op een gegeven moment ook durven zeggen: Zó gaan we het doen. Kinderen hebben daar behoefte aan. Ouders die opvoeden als een meegevend kussen, doen aan verwaarlozing.”

U ziet het gezin als vertrekpunt, schrijft u.

„Omdat nog steeds de meeste kinderen in een gezin opgroeien en dat de plaats is waar ze voor het eerst in aanraking komen met gezag. Vaders en moeders moeten vooral voorleven.”

Ouders moeten strenger worden, blijkt uit onderzoek van het opvoedingsblad J/M.

„Goed omgaan met vrijheid is moeilijker dan je denkt. Daarvoor hebben kinderen houvast nodig. Niet in de eerste plaats in de vorm van regels, maar door aandacht van hun ouders. Die moeten er gewoon zijn. Ouders moeten steeds kijken naar wat hun kinderen op dat moment het meest nodig hebben. Laat ze niet zwemmen, maar geef de richting aan.”

Als religie wegvalt, waar moeten opvoeders dan hun normen en waarden vandaan halen?

„Veel mensen worstelen met die vraag. Die onzekerheid is het grote onbehagen van deze tijd. Mensen gaan zich op elkaar oriënteren: Hoe doe jij dat? Ze lezen veel over onderwerpen zoals opvoeding en psychologie. Ze zoeken onrustig op internet naar informatie. Ik geloof zelf niet, maar ik begrijp het verlangen naar religie wel.”

Hoe ziet de nieuwe gezags­drager eruit?

„Dat is iemand die ergens voor staat, een visie heeft waarbij mensen zich betrokken voelen. Ik vind Arie Slob zo iemand. De ChristenUnie is mijn partij niet, maar ik zou op hem kunnen stemmen.”

Heeft u zelf gezag?

„Mijn studenten zeggen van wel, maar niet omdat ik allerlei regels stel. Wel doordat ik persoonlijke aandacht voor hen heb en hen weet te inspireren.”

Dit is het derde artikel in een serie naar aanleiding van het boek ”Verweesde generaties”. Morgen deel 4.