Niet minder dan 70 procent van de jongeren in het stadje Nijkerk gebruikt drugs, denkt de Nijkerkse Wilma Bothmer-van de Bunt. „En dan heb ik het over jongeren die een enkele keer gebruiken tot hen die echt verslaafd zijn”, licht ze toe.

Dat hoge aantal baseert ze op wat ze hoort in haar omgeving: van jongeren zelf en van mensen die met jongeren werken.

Ze weet uit ervaring wat voor ellende drugs teweegbrengen: een van haar kinderen gebruikt drugs. Voor haar was het reden zich aan te sluiten bij Moedige Moeders, een stichting die intussen op veertien plaatsen in Nederland afdelingen heeft om de drugsproblematiek aan te pakken.

Poppers

Hoe groot die problematiek nu precies is, is in Nijkerk al jaren punt van discussie. Volgens Wilma Bothmer zijn vooral speed, cocaïne, ghb, xtc, hasj en wiet populair onder jongeren in haar woonplaats. „En ook poppers worden vaak gebruikt. Dat zijn flesjes of capsules waarin een vloeistof zit die snel verdampt en gemakkelijk ingeademd kan worden. Die vallen niet onder de drugswet, maar je krijgt er wel degelijk een bepaalde roes van.”

Verder hoort Bothmer geregeld van het gebruik van medicamenten zoals valium en Ritalin. „Die pillen kun je verpulveren en snuiven, net als coke en speed.”

Harde cijfers over het gebruik kan ze tot nu toe niet achterhalen, maar recent onderzoek in Volendam heeft nieuwe deuren geopend. Daar is een week lang het rioolwater onderzocht op sporen van drugs. Dat is mogelijk omdat gebruikers via hun urine altijd sporen achterlaten.

De uitkomsten in Volendam waren schrikbarend: de pittoreske plaats kent procentueel meer snuivers en spuiters dan wereldsteden zoals Parijs en Londen, zo bleek. In Volendam zouden 1100 lijntjes coke per dag gesnoven worden.

Bothmer hoopt dat mensen in Nijkerk ook flink zullen schrikken als er harde cijfers beschikbaar komen op basis van rioolwateronderzoek. „Als we de discussie met volwassenen aangaan, horen we heel vaak: Ach, het valt wel mee. Ook de wethouder gelooft ons niet als we zeggen dat 70 procent van de jongeren drugs gebruikt.”

Rioolwater

Een analyse van het rioolwater kost zo’n 3000 euro. Bothmer vindt dat bedrag relatief laag en stapte vorige week naar de gemeenteraad. De lokale partij PROgressief21 (4 van de 25 zetels) vindt een onderzoek een goed idee, en ook Lokaal Belang (3 zetels) is positief. Maar andere partijen, zoals de VVD (3 zetels), lieten weten gereserveerd te staan tegenover het onderzoek.

De twee grootste partijen in Nijkerk zijn het CDA (8 zetels) en de ChristenUnie/SGP (5 zetels). Zij vormen samen met de VVD de coalitie in de gemeente. Het CDA wil nog geen uitsluitsel geven over medewerking aan een onderzoek, zegt fractievoorzitter Doornhof desgevraagd. „Het probleem onderschatten wij niet. Maar ik wil niet nu al een beslissing nemen zonder erover gesproken te hebben met de burgemeester en mijn fractieleden.”

De ChristenUnie/SGP wijst een onderzoek niet direct af, maar wil eerst de vraag beantwoord hebben wat de gemeente ermee opschiet. „Wat kunnen we meer doen dan we op het moment doen?” vraagt fractievoorzitter Rozema zich af.

Bovendien denkt de partij dat het drugsprobleem in Nijkerk niet zo groot is als de Moedige Moeders beweren. „Het probleem bestaat wel degelijk, maar het is hier niet groter dan in andere plaatsen.”

Mentaliteit

Ook Wilma Bothmer van de Moedige Moeders weet niet zeker of het in Nijkerk erger is dan elders, geeft ze aan. „Het zou kunnen. Ik heb de indruk dat het drugsgebruik op de Veluwe hoger is dan in stedelijk gebied. Misschien is het de mentaliteit; een verschil in hoe men omgaat met jongeren. Ik weet het niet.”

Bothmer noemt het „opvallend” dat juist gebieden met veel christelijke inwoners lijken te worstelen met de gevolgen van drugsverslaving. „Maar ik weet niet welke rol dat speelt. Eigenlijk is daar nog te weinig over bekend.”

Wel weet ze dat de kiem voor drugsverslaving vaak al vroeg gelegd wordt, bij kinderen en jongeren die niet goed in hun vel zitten. „Dus moet je al heel vroeg beginnen met preventie. Hoe beter kinderen met problemen opgevangen worden, hoe beter ze later de juiste keuzes kunnen maken.”