„Het is alles bij elkaar”, zei Sijmen Plomp van Hof Hoorneman Bankiers. „Door de angst voor het onbekende durven mensen geen risico te nemen. Als er wat gebeurt, trekt iedereen als een schildpad zijn kop in.” Ook de onrust in Israël hielp het sentiment niet vooruit, merkte Plomp op.

De AEX-index in Amsterdam sloot 1,5 procent (4,92 punten) lager op 319,84 punten. De MidKap-index van middelgrote fondsen daalde 1,4 procent tot 505,73 punten. De graadmeters in Frankfurt, Londen en Parijs noteerden tot 1,3 procent lager.

Er waren vrijdag weinig lichtpuntjes waar beleggers zich aan vast konden houden. In de Verenigde Staten is het wachten op de uitkomst van de eerste gesprekken tussen Democraten en Republikeinen over de aanpak van de Amerikaanse staatsschuld. De aanhoudende onzekerheid rond de financiering van Griekenland werkt ook niet mee.

Uit de Verenigde Staten kwam vrijdagmiddag een tegenvallend cijfer over de industriële productie in oktober. Superstorm Sandy drukte deze tot een min van 0,4 procent. De bezettingsgraad van Amerikaanse fabrieken viel met 77,8 procent ook tegen.

In de ochtend werd bekend dat de internationale handel van de eurolanden in september met 1,1 procent is gedaald. De import nam met 2,7 procent af. Het handelsoverschot van de eurozone, het verschil tussen de waarde van de export en de import, kwam uit op 9,8 miljard euro.

In de AEX was Boskalis met een plus van 5,3 procent de witte raaf op de Amsterdamse beurs. De baggeraar en maritiem dienstverlener verhoogde voorbeurs de winstverwachting voor 2012. De nettowinst wordt nu geraamd op 230 tot 245 miljoen euro. Eerder rekende Boskalis op een winst van 210 tot 230 miljoen euro.

TNT Express meldde een potentiële koper te hebben gevonden voor zijn luchtvaarttak. Als de Europese Unie het groene licht geeft voor een overname van TNT door UPS, verkoopt TNT zijn hele belang in TNT Airways en Pan Air Lineas Areas aan ASL Aviation Group. Desondanks daalde TNT met 0,3 procent. PostNL, dat als grootaandeelhouder groot belang heeft bij het doorgaan van de overname door UPS, ging 0,9 procent omhoog.

SBM Offshore was een van de grootste dalers in de AEX met een min van 6,5 procent. De maritiem dienstverlener gaf donderdag een omzetwaarschuwing af en daalde vrijdag verder na negatieve analistenrapporten. KPN was vrijdag de grootste daler met een min van 7,1 procent. Het aandeel staat al langer zwaar onder druk vanwege onzekerheid over het businessmodel van het telecombedrijf. „Iedereen wil tegelijk naar de deur, waardoor het effect zichzelf versterkt”, zei Plomp.

De euro noteerde 1,2710 dollar, tegen 1,2745 dollar aan het einde van de Europese beurshandel donderdag. Een vat lichte Amerikaanse olie was 0,9 procent duurder op 86,25 dollar. Brentolie werd 0,3 procent duurder en kostte 108,39 dollar.