Lesbienne eerder duomoeder
DEN HAAG – De manier waarop een lesbische duomoeder het juridisch co-ouderschap kan verkrijgen, wordt opnieuw vereenvoudigd.
De Tweede Kamer sprak zich dinsdag in overgrote meerderheid uit voor een voorstel van het kabinet daartoe. De stemming, dinsdag, is daarmee een formaliteit.
Het kabinetsvoorstel, al in 2008 in het vooruitzicht gesteld door toenmalig justitieminister Hirsch Ballin (CDA), behelst dat de duomoeder bij de geboorte van het kind automatisch het mede-ouderschap verwerft wanneer beide vrouwen gehuwd zijn en de zaaddonor anoniem is.
Ook wanneer beide vrouwen met elkaar samenwonen zonder getrouwd te zijn en de zaaddonor anoniem is, kan de duomoeder het ouderschap verwerven, namelijk door het kind te erkennen. Dit gebeurt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand.
Is de zaaddonor wél bekend, dan is de moeder in beginsel degene die bepaalt aan wie zij het co-ouderschap gunt; aan de bekende zaaddonor of aan de duomoeder. Komen de drie partijen er niet uit, dan kan alleen de bekende zaaddonor bij de rechter een erkenningsverzoek doen, de duomoeder niet.
Ook het CDA is voor de aanpassing. De fractie vindt het in het belang van het kind dat degenen die het opvoeden ook diens juridische ouders zijn. Voor andere fracties is naast dit argument ook de verdergaande gelijkschakeling van heteroseksuele en homoseksuele ouder-kindrelaties van belang.
Een Kamermeerderheid van VVD, PvdA, D66 en 50Plus wil vastleggen dat de duomoeder ook wanneer de zaaddonor bekend is en de biologische moeder anders beslist heeft, het co-ouderschap kan opeisen bij de rechter. Staatssecretaris Teeven (Veiligheid en Justitie) ontraadt die aanpassing. Een wijzigingsvoorstel van de PVV dat duomoeders in alle gevallen het ouderschap verwerven bij de geboorte is voor Teeven helemaal onacceptabel. Als de Kamer daarmee instemt, beraadt hij zich op de vraag of hij het wetsvoorstel namens het kabinet wil verdedigen in de Senaat.
Volgens Teeven moet de rechter bij onenigheid of onduidelijkheid van geval tot geval kunnen bekijken wie na de biologische moeder het beste in aanmerking kan komen voor de rol van co-ouder; de duomoeder of de zaaddonor. „Uw uitgangspunt is de gelijkberechtiging van homo’s en hetero’s, het kabinetsuitgangspunt is het belang van het kind”, aldus Teeven gisteren tegen PVV-woordvoerder Bontes.
CU en SGP betreuren het als enige dat het kabinet met het voorstel weer verder afstand neemt van het principe dat het biologisch ouderschap leidend is voor het juridisch ouderschap; een van de hoofdregels in het afstammingsrecht. Al eerder gebeurde dat toen voorgaande kabinetten lesbiennes de mogelijkheid boden het ouderlijk gezag te verwerven door het kind van hun partner te adopteren. „Het is naar onze overtuiging geen toeval dat het krijgen van kinderen in de natuur verbonden is met het samenleven van man en vrouw. Dat sluit ook aan bij de natuurlijke, en naar wij geloven, van God gegeven normen die de eeuwen door beproefd en waardevol bevonden zijn”, aldus SGP’er Van der Staaij dinsdag.
CU en SGP betreuren het eveneens dat Teeven op verzoek van GroenLinks bereid is onderzoek te laten doen naar juridische ouderschapsrelaties in meeroudergezinnen. Twee homo’s en twee lesbo’s die om de week hun gezamenlijke kind opvoeden, zouden als het aan GroenLinks ligt alle vier behalve de sociale ook de juridische ouders kunnen zijn.