Commentaar: Kinderboekenweek
”Hallo wereld” is het thema van de 58e Kinderboekenweek, die woensdag begint. Voor (jeugdige) boekenlezers gaat inderdaad een wereld open. „Met boeken ontdek je de wereld”, aldus de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek, organisator van de Kinderboekenweek. „Je reist naar verre landen, leert allerlei bijzondere uithoeken van de aarde kennen en maakt kennis met mensen uit een andere cultuur.” En dat alles door lekker thuis op de bank te zitten.
Nu is het maar de vraag of kinderen nog wel zo gemakkelijk een boek pakken. In ieder geval hebben ze er minder tijd voor dan vroeger. Een groot deel van hun tijd besteden ze aan sociale media. Ze ontdekken de wereld (in de meest wereldse zin) eerder via internet, YouTube, Facebook en Twitter dan via een boek.
Dat het belangrijk is dat kinderen lezen, blijkt uit veel onderzoeken. Sociologe Natascha Notten concludeerde vorig jaar in haar proefschrift bijvoorbeeld dat kinderen van ouders die veel lezen, voorlezen en een rijk gevulde boekenkast hebben, zelf meer lezen, leesvaardiger zijn en het verder in het onderwijs schoppen. Een goed voorbeeld doet ook in dit opzicht blijkbaar goed volgen.
Het is daarom goed dat er elk jaar tijdens de Kinderboekenweek extra aandacht wordt gevraagd voor het lezen. Als kinderen er op jonge leeftijd aardigheid in krijgen, zullen ze ook op latere leeftijd naar boeken blijven grijpen.
Het gebruik van sociale media en internet heeft meestal iets vluchtigs, iets oppervlakkigs. Alleen de informatie die direct nodig is, wordt opgediept, losgeweekt van de context. Dat maakt mensen gevoelig voor hypes, zoals recent in Haren is gebleken met het zogenoemde Facebookfeest.
Boeken daarentegen zijn de toegangspoort naar de schatkamers van onze cultuur. Ze ontsluiten een rijkdom aan kennis en wijsheid die de eeuwen door is opgetast en doorgegeven. Niet zonder reden komt ook Gods Woord in de gedaante van het boek (”Biblia”) tot ons. Het geschrevene is duurzaam en nodigt uit tot reflectie.
Zo is het vormend om het oor te luisteren te leggen bij denkers die de waan van de dag wisten te ontstijgen en (soms over vele eeuwen heen) mensen verrijken met hun kennis en inzicht: theologen, filosofen, historici. Door hun wijsheid op te zuigen, wortelen we in de traditie, staan we stevig als het gaat om het tegemoettreden van de wereld. En wat minstens zo belangrijk is: we leren onszelf kennen.
Het is dan ook mooi dat het thema van de christelijke boekenmaand (oktober) deze verdiepingsslag maakt: ”…en wie ben jij?” De Werkgroep Christelijke Kinderboeken van de Brancheorganisatie voor het Christelijke Boeken- en Muziekvak (BCB) sluit hiermee in eerste instantie aan bij het thema van de Kinderboekenweek. „Het gaat over het ontmoeten van kinderen uit de hele wereld in en door verhalen.” Tegelijk stemt dit thema tot nadenken, over de wereld, over de mens, over onszelf. Wie zijn wij als we de Bijbel –het Boek der boeken– serieus lezen? Mensen met een opdracht ten aanzien van de naaste, mensen afhankelijk van een genadige ontmoeting met God in Christus Jezus.