Gabriele (46) behoorde tot de weinigen die toegang hadden tot de particuliere vertrekken van de paus. Hij hielp de 85-jarige paus zich aan te kleden en serveerde hem maaltijden. Gabriele werd op 24 mei aangehouden en zat 53 dagen vast, voordat hij in juli onder huisarrest werd geplaatst. Hij zegt dat hij tot het lekken heeft besloten om de kerk te zuiveren van wat hij zag als „het kwaad en de corruptie overal in de kerk”. Ook was hij bezorgd dat de paus onvoldoende geïnformeerd was over wat er om hem heen gebeurde.

De rechtbank bestaat uit drie rechters, die geen rechtstreekse band met de kerk hebben. De paus kan geen directe invloed uitoefenen op de gang van zaken tijdens het proces. Het is onduidelijk hoe lang het gaat duren.

Gabriele kan een gevangenisstraf krijgen, maar waarnemers denken dat de paus hem gratie zal verlenen. De paus had overigens gevraagd Gabriele niet te vervolgen, maar dat verzoek werd afgewezen. Behalve de butler staat Claudio Sciarpelletti (48) terecht, die als computerexpert bij het Vaticaan werkt. Hij wordt als medeplichtige van Gabriele beschouwd.

Het Vaticaan laat geen tv tot de rechtszaal toe. Wel kunnen acht bij het Vaticaan geaccrediteerde journalisten de zaak bijwonen.