Wilders verliest voor het eerst
DEN HAAG (ANP) – Geert Wilders lijdt met zijn PVV voor het eerst een verlies bij verkiezingen. Sinds hij in september 2004 uit de VVD-fractie stapte en voor zichzelf begon ging het hem electoraal voor de wind, maar nu is daar een fors verlies.
Bij de verkiezingen van 2006 deed Wilders voor het eerst mee en haalde hij meteen 9 zetels, in 2010 boekte hij een enorme winst van 15 zetels en kwam hij op 24. Woensdag leed hij voor het eerst een verlies en dat is meteen fors. Wilders houdt rond de 15 zetels over.
In 2010 was de uitslag van de PVV een enorme verrassing. In de peilingen kwam de partij niet verder dan 18 zetels, maar op de verkiezingsdag bleken dat er 6 meer te zijn. Het verschil werd verklaard vanuit de ‘gordijnbonus’: kiezers zouden in de peilingen huiverig zijn om hun voorkeur voor Wilders toe te geven, maar in de privacy van het stemhokje toch rood kleuren achter zijn naam.
Wilders rekende ook nu weer op die bonus, maar veel van zijn kiezers lijken nu toch op de VVD van Mark Rutte te hebben gestemd. De premiersrace tussen Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom doet ook de PVV pijn.
Rutte krijgt daarmee deels zijn zin. Na anderhalf jaar goed samengewerkt te hebben in de gedoogconstructie van VVD, CDA en PVV trok Wilders in april aan het einde van de bezuinigingsonderhandelingen in het Catshuis de stekker uit de samenwerking.
Rutte was daarover zo kwaad dat hij, zoals hij later toegaf, in „een zwak moment van boosheid” Wilders toebeet dat hij „dat partijtje” van hem bij verkiezingen zou „decimeren tot de laatste zetel”. In de peilingen leek het er lang op daar niks van terecht kwam. Wilders stond deze week nog rond de 18 zetels. Daar blijven er nu waarschijnlijk 15 van over, wat voor Wilders zijn eerste - gevoelige - electorale verlies betekent.
Wilders zelf gaf woensdagavond toe dat hij bijna van zijn stoel was gevallen bij de exitpoll, omdat hij op zo’n twintig zetels had gerekend. „We hebben een pak op onze donder gekregen. Dit zijn van die momenten waarop je je afvraagt: waar doe ik het allemaal voor? Dit doet heel veel pijn.”
Een echte PVV’er gaat op een moment als dit rechtop staan en haalt diep adem, zei Wilders. „Dit is ook een nieuw begin. Ons gevecht in Nederland is harder nodig dan ooit. De mooiste jaren van de Partij voor de Vrijheid liggen nog voor ons.”
Wilders denkt dat zijn partij vooral het slachtoffer is geworden van de tweestrijd tussen de VVD en de PvdA. „Mensen zijn strategisch gaan stemmen, de VVD-uitslag gaat ten koste van ons.” Intern gedoe bij zijn partij of het weglopen bij het Catshuis-overleg, zijn volgens hem niet zozeer de oorzaken.