Wél veel retorische trucjes en ingestudeerde grapjes, geen duidelijke winnaar; dat was dinsdagavond de uitkomst van een verkiezingsdebat in het Amsterdamse theater Carré, georganiseerd door Het Financieele Dagblad, BNR, Elsevier en RTL.

Hoewel kijkers in een officieuze peiling PvdA-lijsttrekker Samsom als winnaar bestempelden, leek toch vooral VVD’er Rutte ervan te profiteren dat van de acht deelnemende lijsttrekkers (van VVD, CDA, PVV, PvdA, D66, GL, SP en CU) niemand boven zichzelf uitsteeg. Om zijn premiersbonus te incasseren hoeft hij immers als enige debatten niet zozeer te winnen, maar ze vooral niet te verliezen.

De lijsttrekkers waren zichtbaar onder de indruk van het imposante en tot de nok gevulde theatergebouw en manoeuvreerden voorzichtig. Bang als ze waren om opnieuw foutjes te maken in de verkiezingsstrijd, waarin een ”slip of the tongue” al snel als leugen wordt aangeduid, en met wellicht nog vers in het geheugen dat het dít debat was dat in 2010 PvdA’er Cohen –die hakkelde en stotterde– het Torentje kostte.

Die schroom weerhield Rutte er echter niet van om vol op het orgel te gaan over eventuele nieuwe steun aan Griekenland. Wat de VVD’er betreft, is het na twee steunpakketten van in totaal 240 miljard euro welletjes geweest. Extra tijd voor Athene om aan alle steunvoorwaarden te voldoen, noemde hij alleen een optie als dit de andere eurolanden geen extra geld kost.

Een uittreden van Griekenland uit de eurozone kan daarmee volgens de VVD’er „onvermijdelijk” zijn. Maar omdat „de dijken zijn verstevigd” is de eurozone „stabiel” genoeg om te voorkomen dat er hierdoor „rampen gebeuren”, aldus Rutte.

Zijn harde opstelling, waarmee vooral Wilders het gras voor de voeten werd weggemaaid, kwam Rutte op felle kritiek van de andere lijsttrekkers te staan.

Zo benadrukte Samsom dat Rutte die „Europese belofte”, evenals in 2010, opnieuw zal verbreken. En ook volgens Wilders (PVV) gaat Rutte straks gewoon opnieuw door de knieën. „Natuurlijk. Deze man dróómt in het Grieks, hij praat in het Grieks en hij eet in het Grieks.”

Pechtold wees op de internationale uitstraling die deze stellingname van Rutte (die tegen de stelling stemde dat alles gedaan moet worden om de eurozone bijeen te houden) zou hebben. „Een demissionair minister-president met een rode lamp voor zich gaat nu de hele wereld over”, aldus de D66-leider, die al snel gelijk kreeg doordat veel internationale media het nieuws ”Nederlandse premier: Geen nieuwe hulp voor Griekenland” oppikten.

CDA-leider Buma viel Rutte hard aan over de belastingkorting die de VVD in petto heeft voor alle werkenden en „dus ook voor de allerijksten, zeg maar voor de Quote 500”, aldus Buma. „Meneer Rutte, u krijgt een 10 voor stoerheid, maar een 0 voor eerlijk delen. Gemiddeld is dat een 5. U bent gezakt.”

Rutte zelf richtte zijn pijlen op SP-leider Roemer –die bij de start van het debat direct onder vuur kwam te liggen om het zwalkende AOW-standpunt van zijn partij– en Samsom, die hij betitelde als „premierskandidaten”, maar tevens een gebrek aan „leiderschap” verweet. Beiden zouden, aldus Rutte, niet „het eerlijke verhaal vertellen dat de zorg voor iedereen duurder wordt.”

Ook Sap (GL) en Slob (CU) wierpen Samsom voor de voeten met zijn zorgstandpunt de wachtlijsten te herintroduceren. Slob: „Ik maak me zorgen over uw plannen. Ik zie in de verte weer enorme rijen wachtende mensen staan. Diederik, je hebt nog een week: doe het niet.”