Kamer verwacht geen chaos rond formatie
DEN HAAG (ANP) – Na de verkiezingen zal er heus geen chaos ontstaan doordat het formatieproces voor het eerst anders zal verlopen. Tweede Kamerleden hebben glashelder voor ogen hoe de gang van zaken er na 12 september uit moet zien, zeiden zij donderdagochtend tegen het ANP.
„Mensen doen nu net alsof er grote paniek is, omdat er geen regels zijn. Maar er waren al nooit regels, alleen gewoonten en conventies”, aldus SP-Kamerlid Ronald van Raak. Volgens hem gaat de winnaar van de verkiezingen na 12 september aan de slag. „En in het debat een week later zullen fractievoorzitters aangeven welke regering ze willen en wie ze als informateur willen zien.”
Ook volgens D66-Kamerlid Gerard Schouw is de procedure duidelijk. Na de verkiezingen komen alle lijsttrekkers bij elkaar. „Dat kan onder leiding van de Kamervoorzitter, maar ook onder leiding van de grootste partij”, aldus Schouw. Daarna moet de inhoud van twee moties worden bepaald: een over de formatieopdacht, en een over wie de informateur moet worden.
„We zijn gewend om naar de majesteit te gaan. Maar nu komt het aan op politiek leiderschap. En sommigen hebben daarvoor een beetje koudwatervrees”, stelt Schouw. Hij denkt ook dat het goed mogelijk is om als Kamer de formatie zelf te regelen. „Na de val van het kabinet kwamen ook een aantal partijen in actie. Het kan dus heel goed.”
Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren zei dat het niet verstandig is om tijdens de campagne al bezig te zijn met de formatie. „Dan ben je meer bezig met elkaar dan met de inhoud”, vindt zij. Ook Van Raak waarschuwde ervoor om de procedure rond de formatie geen onderdeel te maken van de campagne.
De PvdA sluit zich daar bij monde van Kamerlid Pierre Heijnen bij aan. „We zijn nu bezig met de campagne. En op 13 september begint het formeren.” Hij stelt het volste vertrouwen te hebben in de Tweede Kamer, die volgens hem de verantwoordelijkheden rond het formatieproces goed aankan.
VVD en CDA hadden liever vastgehouden aan de oude procedure. CDA-lijsttrekker Sybrand Buma zegt het te betreuren dat de koningin straks als „onafhankelijke scheidsrechter” ontbreekt. Toch verwacht VVD-Kamerlid Joost Taverne dat de Kamer „mans genoeg is” om alles in goede banen te leiden. Hij voorspelt geen chaotische taferelen, maar stelt wel dat er „gedoe” kan ontstaan. Taverne vreest dat de formatie langer kan gaan duren en minder transparant zal zijn.
