Strijd in Kenia om vice-presidentschap
Er heerst onrust in de Keniaanse politieke wereld. Op 23 augustus is vice-president Michael Kijana Wamalwa overleden en zijn opvolging is nog niet geregeld. Bovendien worstelt de regerende Nationale Regenboogcoalitie op dit moment ook met de netelige vraag of Kenia een premier moet hebben, zoals voorzien in het ontwerp van grondwet dat ter bespreking voorligt in het parlement.
Een groep politici van de Nationale Alliantiepartij die deel uitmaakt van de Regenboogcoalitie wil de functie van eerste minister helemaal schrappen of alleen behouden als een niet-uitvoerend mandaat. Maar de Liberale Democratische Partij LDP, die ook deel uitmaakt van de coalitie, staat erop dat de voorgestelde functie van premier behouden blijft. De LDP wil de uitvoerende functie van eerste minister -wanneer die eenmaal is gecreëerd- zal worden toegewezen aan de LDP.
Op dit moment missen de Kenianen de overleden vice-president Wamalwa meer dan ooit, want hij was er tot nu toe altijd in geslaagd politieke ruzies binnen de acht maanden oude regeringscoalitie te sussen. Wamalwa krijgt vandaag een staatsbegrafenis. Overal hangen de nationale vlaggen halfstok en de Kenianen houden een rouwperiode van twee weken ter ere van de overleden vice-president.
Maar wie zal hem opvolgen? De Keniaanse president Mwai Kibaki staat voor een moeilijke keuze.
De opvolgingsvraag lijkt een etnische dimensie te krijgen - ook al heeft de Regenboogcoalitie altijd gesteld dat ze daar niet aan toe zou geven. Maar vijf van de tien namen die prominent op de lijst van Wamalwa’s opvolgers staan, zijn afkomstig uit West-Kenia, de streek waar ook de overleden vice-president vandaan kwam. Waarnemers menen dat de president heel waarschijnlijk iemand uit die regio zal kiezen om het regionale politieke evenwicht niet te verstoren.
Van de vijf personen uit het westen maakt minister voor Handel en Industrie Mukhisa Kituyi een goede kans, omdat hij lange tijd heeft geholpen bij het dwarsbomen van de vroegere regeringspartij, de Keniaans-Afrikaanse Nationale Unie (KANU). Kituyi wordt beschouwd als een van de ideologisch meest consequente politici uit de westelijke regio.
Vervolgens is er ook nog Moodi Awori, minister van Binnenlandse Zaken en het langst zetelende parlementslid uit West-Kenia. Hij is de lieveling van de Kenianen omwille van zijn charme en zijn vaderlijke imago. Hij heeft veel ervaring in de politiek, omdat hij ook al tijdens de vorige regering assistent-minister was. Maar hij heeft zijn leeftijd tegen. Met zijn 76 jaar is hij waarschijnlijk niet sterk genoeg om na deze regeerperiode nog politiek actief te blijven.
De meeste parlementsleden uit West-Kenia zijn van mening dat de functie aan hun streek toekomt. Analisten verwachten dan ook problemen als de president toch iemand uit een andere regio zou kiezen. Andere kandidaten voor de functie zijn minister van Buitenlandse Zaken Kalonzo Musyoka, een toegewijd christen, die wordt beschouwd als een diplomatiek figuur. In een opiniepeiling van een radiostation op 2 september heeft 90 procent van de bellers uit het hele land voor hem gestemd.
Minister van Volksgezondheid Charity Ngilu, ook wel de ”ijzeren dame” genoemd en waarschijnlijk een van de meest succesvolle en machtige vrouwelijke politici uit de Keniaanse geschiedenis, staat ook op de lijst. Velen achten haar wel geschikt voor de functie. Zij zou meteen de eerste vrouwelijke vice-president in Kenia worden.
In elk geval heeft de openlijke discussie over Wamalwa’s opvolging nog voor hij is begraven bij sommigen in het land kwaad bloed gezet. Op 1 september stelde voormalig president Daniel Arap Moi dat het heel on-Afrikaans is om een debat te openen over de opvolging van iemand die nog niet eens is begraven. Minister van Wegenwerken en Openbare Werken Raila Odinga deelt die mening.
De verschillende kandidaten die naar voren worden geschoven, hebben zich alvast nog niet openlijk over de kwestie uitgesproken. Maar waarschijnlijk zal er vandaag wel duchtig met de ellebogen worden gewerkt om onder de aandacht te komen.