De rechter oordeelde ook dat Breivik toerekeningsvatbaar is; iets waar de Noorse terrorist zelf op hoopte. Zijn moordactie was namelijk een bewuste daad, waarvan hij ook nu nog geen spijt heeft, zo heeft hij laten weten.

Het voorlezen van het hele vonnis tegen massamoordenaar Anders Breivik nam vele uren in beslag. Het laat iets zien van de complexiteit van de rechtszaak.

Veel mensen verbazen zich daarover. De zaak is toch zo helder als glas? Breivik heeft toegegeven dat hij de aanslag in Oslo heeft gepleegd en vervolgens tientallen jongeren in koelen bloede heeft doodgeschoten op het eilandje Utoya. Wat moet er dan nog bewezen worden?

We mogen gerust stellen dat het een groot voorrecht is in een rechtsstaat te leven. Veel mensen die –soms ook best begrijpelijk– kritiek hebben op bepaalde rechterlijke uitspraken, lijken dat wel eens te vergeten.

Het feit dat ook wij in een land leven waar rechters op grond van feiten tot uitspraken komen, en niet op grond van gevoelens en emoties, is een groot goed. Je moet er niet aan denken dat mensen veroordeeld kunnen worden op grond van wat de publieke opinie vindt of denkt. Want dat gevoel kan per dag veranderen.

Een rechtsstaat kenmerkt zich door objectiviteit. Daarom kan zelfs een proces tegen een massamoordenaar als Breivik niet even op een namiddag worden afgehandeld. Het siert Noorwegen dat Breivik, ondanks de heftige emoties onder de bevolking, wat dat betreft behandeld is als iedere andere verdachte.

Veel zou er te zeggen zijn en zal er ook gezegd worden over de straf die Breivik opgelegd heeft gekregen. Het is niet aan buitenstaanders om daaraan veel woorden te verspillen.

Wel kan gesteld worden dat met de uitspraak het hoofdstuk Breivik niet gesloten zal worden. Nooit zullen de betrokken ouders, familieleden en vrienden van al die omgekomen 
–voornamelijk jonge– mensen hun oude leven namelijk weer kunnen oppakken, zoals dat heet. Simpelweg omdat dat oude leven niet meer bestaat. De plaats aan tafel blijft leeg, de zo geliefde stem zwijgt voor altijd.

Breivik heeft een gevangenisstraf gekregen van 21 jaar. Feit is dat de geliefden van de 77 vermoorde slachtoffers levenslang hebben. Zonder enig zicht op strafvermindering van welke soort dan ook.

De wond die Anders Brevik zo welbewust heeft geslagen in de harten van al de nabestaanden zal misschien helen, maar het litteken zal altijd blijven. Dat geneest nooit. Zij moeten leren leven met de dood van hun zoon of dochter. Vreselijk moet het zijn dat ze daarbij ook nog de zelfvoldane glimlach op het gezicht van Breivik moetsen verdragen toen hij zijn vonnis hoorde. Het feit dat hij niet de minste spijt betuigt, moet de nabestaanden het gevoel geven dat hij niet alleen het leven nam van hun geliefden, maar bij hen als achtergebleven familie zelfs zout in de wonden strooit.